Финляндия білім беру ж?йесі
Финляндия — Еуропаның
солтүстігінде орналасқан
мемлекет. 2015 жылғы көрсеткіш бойынша халық саны 5
492 000 адамды құрап отыр, жер аумағы — 338 430,53
км². Әлем бойынша халық саны бойынша 114-ші, жер
бойынша 64-ші орында тұр.
Астанасы әрі ең ірі қаласы — Хельсинки.
Мемлекеттік тілдері — фин және швед тілдері.
Финляндиядағы
алғашқы
мектеп ХVI ғасырда құрылды және
ол «халықтық мектеп» деп
аталды.
1921жылдан
бастап
елде
міндетті білім жүйесі енгізілді.
Финляндияда 3450 мектеп бар.
Финляндияның қазіргі заманға сай
білім беру жүйесі толық мемлекет
иелігінде.
Міндетті тегін орта білім 7
жастан бастап 16 жасқа дейінгі
дайындық кезеңін қамтиды (бала 6
жасқа
дейін
бала
бақшада
тәрбиеленеді, одан кейін дайындық
сыныбына барады, ал 7 жастан
бастап мектепке), негізгі мектеп
(1-9 сынып), жоғары мектеп (11-12
сынып) болып келеді. 9 сыныптан
кейін
жасөспірімдер
арасында
танымал болып отырған бейіндік
оқыту тәжірибеге енгізілген.
Мектепке дейінгі білім
Кез келген 10 айлық бала балабақшаға баруға құқылы. Ол жерде
тамақты тегін алады. Әдеттегі балабақшаға мүгедек балаларды да
қабылдайды. Олар өзге балаларға ілесіп, нәтижесінде жастайынан
өмірге икемделе бастайды. Кейде өмір сүруге қажетті мүшелерін
қалпына келтіреді.
6 жасынан бастап баланы мектепке дайындайды. Ол жерде қажет
болатын қабілеттерді жетілдіреді. Тіпті бастауыш сыныптың
бағдарламасын меңгерте бастайды. Баланы ерекше талант иесі деп
танып, мектепке дейін екі тілді меңгертеді.
Финляндия халқы сәби дүниеге келе салысымен, оған толыққанды
азамат ретінде қарайды. Бірден төлқұжат береді. Ата-аналарға
қоғамдық орындарда баласына дауыс көтеруге тыйым салады.
Тәрбие тек үйдің ішінде берілуі керек сынды қағида қалыптасқан. Ал
қол көтергендері үшін көлемді айыппұл төлетуі мүмкін.
Білім беру жүйесінің қағидалары
- барлық бала тең құқылы;
- жекеменшік мектептер жоқ;
- сабаққа қажет құрал-жабдықтар мен оқулықтар тегін
беріледі;
- түскі ас тегін;
- оқушылардың жол жүру билетінің ақшасын
муниципалитет төлейді;
- мемлекетте мектеп инспекторлары жоқ;
- мұғалімдерге толықтай сенім артады;
- жемқорлық өте аз;
- табиғатынан кем-тар болып туылған балалар
құрдастарымен қатар отырып білім алады;
- ұстаздардың оқушыны басқа мектепке көшіру немесе
оқудан шығару сынды құқығы жоқ.
Бұл ел білім саласын дамытуға бүкіл қоғамды
жұмылдырды, мемлекеттік қаржыландыруға ерекше көңіл
бөлінді:
мұғалімдердің айлық жалақысы 17 мың евро (біздің
елдегіден 10-15 есе көп),
оқушылар мен студенттерге стипендия тағайындалды,
оларға тұрғын үй үшін айына 500 евро бөлінеді.
Оқушылардың денешынықтыруы, денсаулығына қамқорлық
жасау, үй тапсырмасын азайту, салауатты өмір салтын
қолдауға көп көңіл береді;
Ең жақсы білікті педагогтар мектепке дейінгі және кіші
жастағылар мектептерінде жұмыс істейді, себебі
мектепке дейінгі білім беру өмір бойғы оқудың бірінші және
анағұрлым маңызды кезеңі болып табылады.
Балабақшадан кейінгі кезеңде
негізгі мектепте оқушы 16 жыл бойы
білім алады. Мектептегі білім алудың
финдік ерекшеліктерінің тағы бірі бұндай
оқу
орындарда
емтихандардың жоқтығында болып
отыр. Яғни, бала негізгі орта
мектепті тәмамдағаннан соң да
емтихан тапсырмайды. Елде жеке
меншік білім беру мектептері
жоқтың қасы - барлық дерлік
мектептер
мемлекеттің
қарамағында. Әрі мектептердегі
білім беру сапасы біркелкі. Мектепті
бітірген оқушы өз білімін одан сайын
шыңдаудың
негізгі
бағыттарын
таңдау
мүмкіндігіне,
болашақ
мамандықты ажырату құқына ие
болады.
Бұл жоғары оқу орны Финляндиядағы
ең
үлкен оқу орны болып саналады, сондай-ақ әлемдегі
пәнаралық
зерттеушілік
бағыттағы
университеттердің үздігі болып саналады. Оның 11
факультетінде түрлі мемлекеттерден келген 35 000
студент білім алуда. Мұнда 3900-ден аса ғалымдар
мен мұғалімдер сабақ береді. Басқа да жоғары оқу
орындарындағы сияқты Финляндиядағы жоғары оқу
орындарында оқу фин, швед және ағылшын
тілдерінде жүргізіледі. Университет әлемдік білім
беру кеңістігінде өзара келісімге ұмтылады,
сондықтан ағылшын тіліндегі бағдарламалар мен
шетелдік студенттер саны үнемі өсіп отырады.
Хельсински Университетінің кітапханасы
Заманауи үлгідегі кітапхана
Мэйлахтидағы кампусы
Фин
еліне
сапары
барысында
Елбасы:
«Финляндиямен қарым-қатынас Қазақстан үшін аса
қажетті. Себебі, бұл ел әлемде өзіндік орны бар, білімғылым саласында, инновация бағытында алдыңғы
қатардағы мемлекеттердің бірі. Егерде біз бәсекеге
сай ел болғымыз келсе, Финляндияның жүрген
жолымен өтіп, тәлім-тәрбие алғанымыз өте пайдалы
болады», «Біз бұрын өз дамуымызда Оңтүстік-Шығыс
Азияның барыстарынан сабақ алдық. Олардың
стратегияны қалай жасағанын, қалай дамығанын,
кадрларды қалай дайындағанын үйрендік. Ал қазір бұл
кезеңнен өттік, енді бізге Финляндиядан үйренген
жөн», деп атап өткен еді.
Финляндия білім беру жүйесі
Жұбайдың балаларын тәрбиелеу туралы алаңдаушылық аз немесе тіпті аз болса да, өсіп келе жатқан сәбилер әлі күнге дейін әйелдің жауапкершілігі деп саналады.
Отбасы
Ата-анасы бар толық отбасылар балалары бар отбасылардың жалпы санының 80% -ын құрайды, ал отбасылардың 17% -ы толық емес, әдетте әке-шешесіз отбасылар (15%).
Отбасы құрған кезде Финнды екі-үш баланы басшылыққа алады.
Финдық жастар дерлік толық емес отбасыларды қабылдайды, баланы бір анасы немесе бір әкесі тәрбиелейді, толыққанды отбасылар ретінде және оларға оң көзқараспен қарайды.
Отбасымызды бастауға ниеттенген барлық фин қыздары әріптестік қарым-қатынас орнатады, яғни екі ерлі-зайыптылар отбасына материалдық қолдау көрсету, балаларды тәрбиелеу және отандық мәселелерді шешуге бірлесіп қатысуға жауапты екенін білдіреді.
Фин жастары отбасында өздерінің пікірін талғамсыз деп есептеуге бейім емес.
Финляндиядағы отбасылардың негізгі мәселесі студенттердің пікірінше, жастар мансапты өте жақсы көреді, және отбасыда уақыт жоқ.
Финдық отбасында қызғаныш пен күдікке орын жоқ. Француз және итальяндық комедиялар, сюжеттің нақты немесе қиял-ғажайып айналасында салынғаны, финдердің тіпті күлімдеуін тудырмайды.
Қоғам
Финдер жұмыс пен отбасын жеке, жеке және жалпы түрде ажырата алады. Кейбір мәліметтерге сүйенсек, көптеген финдерлерді алып тастау үрдісі бар, эмоционалды жақындастыру әрекеттерінен сақ болу, дау-шарларды ұнатпау.
Финдер абсурдтық тұрғыдан заңға бағынады. Мұнда студенттер жазылмайды және сұрамайды. Егер олар оны басқа біреу жасайтынын көріп отырса, олар дереу мұғалімге айтады.
Мектепке дейінгі тәрбие
Республиканың барлық балалары 10 айлық өмір сүрген соң балабақшаға құқылы. Балабақшадағы балалар тағамы тегін.
Кәдімгі бақтарда мүгедек балаларды да қабылдайды. Дұрыс денсаулығы бар балалар өздерінің құрдастарына қол жеткізеді және нәтижесінде олардың көпшілігі тіпті ерте жастағы өмірлік функцияларды қалпына келтіре алады.
6 жастан бастап, балаға бірінші кезеңде мектептің оқу бағдарламасын меңгеру үшін қажет болатын барлық қажетті білім мен дағдыларды үйрену керек.
Балалар, мектеп жасына дейінгі жастағы дарынды жаратылыстар табиғи тілдерді де үйренуі керек деп есептеледі.
Білім беру жүйесінің ерекшеліктері
Қағидаттар
Барлық балалар тең. Саудаға мектепке баруға жол берілмейді.
Мектептегі түскі астар тегін.
Студенттердің көлік шығындарын муниципалитет төлейді.
Елде мектеп инспекторлары жоқ. Мұғалімдер сенім артуда. Қағаз бітеуіш таспа барынша азайтылған.
Табиғи мүмкіндіктері болмаған балалар ұжымда, құрдастармен араласады.
Мұғалімдер, қабылданған стандарттарға сәйкес, басқа мектепті қамаудан шығаруға немесе жіберуге құқылы емес.
Финдер тоғыз жылдық мектепте балаларды таңдауды қолданбайды. 90-жылдардың басынан бастап, олар өздерінің қабілеттеріне және тіпті мансаптық таңдауларына сәйкес студенттерді топтарға (сыныптарға, ағындарға, білім беру мекемелеріне) сұрыптау дәстүрін тастап кетті.
Оқу үрдісі
Оқу жылы 190 жұмыс күнінен тұрады. Оқу күндізгі ауысымда ғана жүргізіледі, ал сенбі және жексенбі күндері мектептер жұмыс істемейді.
Мектептен соңғы емтихандар міндетті емес. Бақылау және аралық емтихандар мұғалімнің қалауы бойынша жүргізіледі.
Көйлек коды тегін.
Біртұтас бірліктер. Мектеп кафетериясында әрқайсысы жеке кестеде болуы әдеттегідей.
Финляндияда, жасөспірімнен бастап, көпшілікке дейінгі балалар барлық әлеуметтік қызметтерде тіркеледі. Оның өкілі (мұғалім немесе сынып мұғалімі емес) ай сайын үйдегілерге барып, отбасыларына мониторинг жүргізеді, жасына, ата-анасының біліміне, отбасылық өмір салтын және отбасымен туындаған проблемаларды компьютерге енгізеді.
Мұғалім
Елдің 120,000 мектеп мұғалімдері арасында ғылым магистрі немесе пән бойынша профессор атағы дәрежесін ие емес ешкім жоқ.
Оқу жылының соңында барлық оқытушылар жұмыстан босатылады, ал жазда олар жұмыс істемейді. Жаңа оқу жылында мұғалімдер жұмысқа қабылданады және келісім-шартқа отырады.Бір орынды бірнеше мұғалімдер талап етеді (кейде орынға 12 адамға дейін), жастарға артықшылық беріледі. Ерлер мен еркектердің 60 жасында басталатын зейнеткерлік жасында ешкім жұмыс істемейді.
Оқу сабақтарын өткізуден басқа, күніне екі сағат мұғалімдер студенттерге кеңес беру, ата-аналармен кездесулер, ертеңгі сабаққа дайындық, балалармен шығармашылық жобалар, мұғалімдер кеңесі.
Мұғалім өз біліктілігін өздігінен көтереді, өздігінен білім алады.
Мектептегі білім беру принциптері
Сіз кез-келген анықтамалық кітаптарды, кітаптарды алып, интернетті емтиханға пайдалануға болады. Бұл маңызды мəліметтердің саны емес, бірақ сіз каталогты немесе желіді пайдалана білдіңіз бе, яғни қазіргі проблемаларды шешу үшін қажет барлық ресурстарды тарту.
Екінші сыныпта, әсіресе 9 сыныптан кейін, қалмау керек. Ересек өмірін байсалды дайындау керек.
Әр фин мектебінде арнайы бағытта студенттер болашаққа қатысты шешім қабылдауға көмектесетін мұғалім бар. Ол баланың бейімділігін ашып, дәмі мен мүмкіндіктері үшін тағы бір мекемені таңдауға көмектеседі және әр студенттің болашақ нұсқаларын талдайды. Балалар мұғалімге, сондай-ақ психологқа емес, күштірек емес, өз еріктерімен келеді.
Фин мектебінің сыныптарында сіз мұғалімді тыңдай алмайсыз және өз ісіңізді жасай алмайсыз. Мысалы, әдебиет сабағында оқыту фильмі көрсетілсе, бірақ оқушы оны көргісі келмесе, ол кез келген кітапты оқи алады және оны оқи алады. Өзгелерге араласпау маңызды.
Куратор айына бір рет күлгін жапырақты ата-анаға жібереді, бұл оқушының жетістігін көрсетеді. Ешбір студенттің күнделіктері жоқ.
Финляндияның әрбір төртінші оқушысы мұғалімдердің жеке қолдауы қажет. Олар оны аптасына екі-үш рет алады. Әрбір бала жеке түрде.
Мектепте тәрбиелеу қағидалары
Оқушылар, режиссер және мұғалімдер, медбикені қоса алғанда, бізбен бірге жейді. Кез-келген кәдімгі оқушы сияқты, біз де, режиссер да, үстелден өзімізді тазалап, ыдыс-аяқтарды осы мақсат үшін арнайы сақталған орындарға сәйкес дайындаймыз.
Балалардың денсаулығы
Финдер (ересектер мен балалар) жүгіру сияқты. Сондай-ақ, төзімділік.
Мәдениет, мерекелер мен рәсімдер
Мерекелік іс-шара мезгілде өткізіледі. Мұндай мерекелерді шақыру үшін отбасы қабылданбайды.
Басқа
Әрбір диаспора балаларға өздерінің ана тілін үйрететін бөлмені жалдауға және өз балабақшасын ұйымдастыруға құқылы.
Орташа алғанда, фин оқушылары әлемдегі білімнің жоғары деңгейін көрсетті.
Әдебиеттер
Автор: Наталья Киреева
Финляндиядағы орта жалпы білімділік екі деңгейлі мектептен тұрады:
Қосымша 10 сыныпта оқушылар өз бағаларын жақсарта алады. Содан кейін балалар кәсіптік колледжде өтіңіз немесе лицей (lukio) оқуын жалғастырады, біздің әдеттегі түсіну 11-12 сыныптар.
Баланың ата-анасы кәсібі (әлеуметтік мәртебесі) бойынша кім қажет болса, мұғалім соңғы жерде біледі. Мұғалімдердің сұрақтары, ата-аналардың жұмыс орнына қатысты сауалнамаларына тыйым салынады.
Финн студенттерді қабілеттеріне немесе мансаптық қалауына қарай сыныптарға бөлмейді.
ересек құқықтарының теңдігі (мұғалімі, ата-ана) және бала.
Оқытудан басқа, олар тегін:
экскурсиялар, мұражайлар және сабақтан тыс іс-шаралар;
жақын мектеп екі шақырым жерде орналасқан болса, баланы қабылдайды және қайтарады көлік;
оқулықтар, барлық офистік жабдықтар, калькуляторлар, тіпті ноутбук-планшеттер.
Кез-келген ата-аналық қордың кез-келген жинағына тыйым салынады.
3. Жеке ерекшелігі
Финляндия мектептерінде дәстүрлі оқытудан басқа оқу үрдісінің екі ерекше түрі бар:
Біріншіден, мектеп қызметкерлері мен мұғалімдерге: т.б. ешқандай тексерулер аудандық кеңесі, жетекшілері, үйрету қалай оқыту, және. елдің білім бағдарламасына ортақ болып табылады, бірақ тек жалпы нұсқаулар болып табылады, және әрбір мұғалім тиісті деп санайды оқыту әдісін пайдаланады.
Екіншіден, балаларға деген сенім: сабақта өзіңмен бір нәрсе істей аласың. оқу фильмдер, оның ішінде әдебиет сабағы, бірақ студент мүдделі емес Мысалы, егер, ол кітапты оқи алады. Студенттің өзін өзі үшін неғұрлым пайдалы деп таңдағаны дұрыс.
Бұл ретте финндер орта мектептің міндетін -жасөспірімге лицейде білім алуды немесе білім деңгейінің жеткілікті деңгейін жалғастыруға лайықты ма, ол кəсіптік мектепке баруға пайдалы. Айта кету керек, елдегі екі жол тең бағаланады.
Финляндияда екінші жылда қалып, әсіресе 9-шы сыныптан кейін масқара болады. Ересектердің өмірі байсалды дайындалуы керек, сондықтан фин мектептерінде қосымша (міндетті емес) 10 сынып бар.
Сондай-ақ, мектеп мұғалімдері оқушылардың қақтығыстарына кедергі жасамайды, оларға өмірлік жағдайларға жан-жақты дайындық жасау мүмкіндігін береді және өздеріне қарсы тұра алады.
Қашан және қаншалықты үйренеміз?
Біз не үйренеміз?
Біз финн тілін және оқуды, математиканы,жаратылыстану тарихы, дін (дін бойынша) немесе өмірді түсіну (дінге қатысты емес), музыка, өнер, жұмыс және дене тәрбиесі. Бір сабақта бірнеше пәндерді бірден зерттеуге болады.
Кімге бағалау қажет?
Елде 10 баллдық жүйе қабылданды, бірақ 7-сыныпқа дейін ауызша бағалау қолданылады: орташа, қанағаттанарлық, жақсы, жақсы. 1-ден 3-ке дейінгі сыныптарда кез-келген нұсқаларда жоқ.
Финляндия мектебіндегі бағалаулар қасірет түсіне ие емес және оқушының өзі үшін ғана талап етіледі, ол балаға мақсатқа жету үшін және өзін-өзі тестілеуді ынталандырады, ал егер ол қаласа, білімін жетілдіре алады.Олар мұғалімнің беделіне әсер етпейді, мектептер мен аудан көрсеткіштері бұзылмайды.
Мектеп өміріндегі кішкентай нәрселер
Мектеп аумағы қоршалмайды, кіре берісте ешқандай қауіпсіздік жоқ. Көптеген мектептерде есікке арналған автоматты құлыптау жүйесі бар, ғимаратқа кестеге сәйкес кіре аласыз.
Балалар міндетті түрде столдарда, үстелдерде отыра бермейді, сондай-ақ еденге (кілемге) қоюға болады. Кейбір мектептерде сабақтар дивандармен, креслолармен жабдықталған. Кіші мектеп ғимараттары кілемдер мен кілемдермен жабылады.
Пішінің жоқтығы, сондай-ақ киімге қатысты кейбір талаптар, ең кем дегенде, пижамаға келуге болады. Ауыстырылатын аяқ киім қажет, бірақ кіші және орта жастағы балалар көбінесе шұлықтарға жүгіреді.
Жылы ауа-райында сабақ жиі мектепте, тікелей шөпте немесе арнайы жабдықталған амфитеатрлық орындықтарда өткізіледі. Өзгерістер кезінде жасөспірімдер мектебінің оқушылары міндетті түрде көшеге, тіпті 10 минутқа дейін қабылданады.
Үй тапсырмасы сирек сұралады. Балалар демалуға тиіс. Ата-аналар балаларымен сабақ өткізбеуі керек, мұғалімдер мұражайға, орманға немесе бассейнге отбасылық сапарларды ұсынады.
блокноттар қарындашпен жазылған және олар келеді ретінде өшіруге болады. Сонымен қатар, мұғалім тапсырманы қарындашпен тексере алады!
Финляндиядағы орта білім өте қысқаша мәлімдемені қарастырады. Мүмкін біреу оны дұрыс деп таппауы мүмкін. Финны тіпті үздік сіз кемшіліктері таба аласыз, біздің масаттануға тамаша емес, болуға талап емес. Олар мектептік жүйе қоғамдағы тұрақты өзгерістерге қалай сәйкес келетінін әрдайым зерттейді. Мысалы, қазіргі уақытта алгебра және геометрия үшін математика салаларын қамтуы және олар бойынша оқыту сағат арттыру, сондай-ақ жеке пән ретінде әдебиет және әлеуметтік ғылым бөлектеу реформаларды дайындау.
Алайда, ең маңызды фин мектебі белгілі. Олардың балалары тез келесі емтиханға дайындау, өзіңіз және бүкіл отбасымен жазалай көрме емес, мектепті жек көремін емес, өскенде армандаған жоқ, жүйке штаммынан түнде айқай емес.Тыныш, ойластырылған және бақытты, олар, кітап оқып, компьютерлік ойындар ойнауға, фин аудармасымен оңай, киноларды қарауға роликті конькилер, велосипедтер, велосипедтердің, музыка жазуға, театр қойылымдары мініп, және ән жатыр. Олар өмірден ләззат алады. Ал бұл барлық уақытта арасындағы, сондай-ақ үйренуге.
Жапон білім беру жүйесі
Халықтың көпшілігі бірдей табыс деңгейіне ие.
Кейінірек, неке. Ерлі-зайыптылардың орташа жасы ерлер үшін 29,7, ал әйелдер үшін 27,1 жас.
Енді жапондықтар өзара түсіністікпен үйленеді. Бірақ көбінесе ата-ана қарызы эмоционалдық қатынастардан басым болады
Тіпті бағынысты бауырлар мен әпкелердің қарым-қатынасында да байқауға болады. Бауырлас сияқты сөз жоқ. Кіші / үлкен бауыры бар және кіші / үлкен апасы бар. Егде жастағы балаға көп құқықтар бар, бірақ сәйкесінше көп жауапкершілік.
Мектепке дейінгі тәрбие
Анам баланы тәрбиелейді. Әкесі де қатыса алады, бірақ бұл өте сирек.
күн оған түнде, оның артына байлап қоятын болды, ол анасының денесінің бір бөлігі болып баланың алғашқы жылы, қасында ұйқыға қояды және ол қалайды кез келген уақытта төс береді.
Егер балаға бірдеңе келіп жатса, онда ол өзін кінәлі деп санайды және құтқарылмаған нәрсесі үшін кешірім сұрайды.
Жапондықтар ешқашан балалардың дауысын көтермейді, олардың жазуларын оқымайды, дене жазасы туралы айтпайды.
Жапон баланың еркі мен тілегін дау, және жанама өз наразылықтарын білдіріп етпейді: бұл анық, бұл өте оның құлық опечалить екенін құрайды. Әдетте, балалар өздерінің аналарына өте ұнайды, егер олар қиындықтарға тап болса, өздерін кінәлі сезінеді және өкінеді.
Қақтығыстар болған жағдайда жапондық аналар балаларды өзінен алыстатпауға тырысады, керісінше, олармен эмоциялық қарым-қатынасты нығайтады.
Жапон баланың ерте дамуын қолдайды. Әртүрлі жастағы әртүрлі мәселелер бойынша тәрбиелеу маңызды: 1 жыл: өзін-өзі сенімділікті ояту. 2 жыл: қолданбалы өнер, қолөнер. 3 жыл: міндеттерді оқыту. 4 жыл: жақсы және жамандық. 5 жыл: көшбасшылықты дамыту: тәуелсіздік, жоспар жасау және оларды орындау қабілеті.
Ұлдар мен қыздар әртүрлі тәсілдермен тәрбиеленеді. Ұлында болашақ отбасының қолдауы көрінеді. Ол қиындықтарды жеңуге үйретіледі. Қыздар үй тапсырмасына дайындалып жатыр.
Әдетте жапондық анасы үйде үш жасқа толғанға дейін отырады, содан кейін балабақшаға беріледі.
Жапонияда балабақша бар, бірақ оларда кішкентай баланы тәрбиелеу мүмкін емес. Әдетте, анасы балаларға қамқор болу керек деп санайды.
Әрбір алты айда балабақшалар мен тәрбиешілердің құрамы балабақшаларда өзгереді. Егер бала бір топта нашар басталған болса, жағдайды басқа бір жерде түзетуге мүмкіндік бар.
Білім беру жүйесінің ерекшеліктері
Жапон білім беру жүйесі құймақ секілді математика және машина жасау саласында жақсы білетін жастарды тамақтандырады. 1994 жылы балалардың 97,5% колледжге барды. Жас жапондардың 40% -ы және жапондық әйелдердің 20% -ы жоғары оқу орындарына түсті.
Мектептегі білім беру принциптері
Жапон мұғалімі үшін барлық балалар тең. Олардың ішінде әлсіз және күшті, бірақ жалқау және ынталы. Дарынды балаларға арналған арнайы бағдарламалар жоқ.
Кәдімгі мектеп масштабта білім береді, ал Джуку жеке көзқарасқа көбірек көңіл бөледі. Таңертең мектепте түсінбейтін нәрсе кешке Джукуға түсіндіріледі.
Мектепте тәрбиелеу қағидалары
Singalong командасымен бірлігі сезімін алып көмектеседі. Сондай-ақ, ұжымдық спорттық ойындар қолданылады.
Мектепте әркім бірдей болуы керек. киім және мектеп керек-жарақтары, сонымен қатар ой ғана емес болуы 3achastuyu стандарттау.
өз кезегінде балалар тобы олардың таптық, дәліздерді, дәретханаларды және Мектеп ауласында тазалау жұмсайды. мақсаты -, қатты жұмыс қалыптастыру еңбексүйгіштік, өздерін жеңуге мүмкіндігі, команда өз сезімдерін мүдделерін бағындыруға, сезімдеріңізді басқару үшін.
білім беру саласында назар адам мен жануарлар үшін құрмет, өзгелерге көзайымы және жомарттық, ақиқатты іздеу, әдемі және қыратының сезінуге өзін-өзі бақылау бар, табиғатты сақтауға, қоғамның дамуына үлес қосуға мүмкіндігі туралы болып табылады.
Балалардың денсаулығы
Жапонияда, әрбір мекеме денсаулық кәсіпқойлар командасы жұмыс істейді: дәрігер, медбике, тіс дәрігері, фармацевт, денсаулық жетекшісі.
Жапырақтағы жапырақты әдіс баланың мүмкіндігінше өмір сүрудің табиғи жағдайларына жақын болуы тиіс, яғни қыс мезгілінде суыққа төтеп беру қиын, ал жазда ыстықта болу қиын, тұтастай алғанда өзін ақтайды.
Баланы тазалауға үйретеді. Тазалық табыну таза қолдарда ғана емес, сонымен қатар таза дене, таза киімдер мен киімдер, таза шаштар мен тістерде де көрінеді.
Мәдениет, мерекелер мен рәсімдер
Жапонияда балаларға арналған бірқатар мерекелік іс-шаралар өткізіліп тұрады, бұл өз елінің дәстүріне жатқызу сезімін қалыптастыруға мүмкіндік береді.
Бала туылғаннан кейін 100 күннен кейін ғибадатханаға алғаш рет барады.
Бала бір жылға айналса, оның алдына әртүрлі заттар қойылады (мысалы, баллдар, орақ, жазғыш щетка және т.б.). Ал алдымен ол өз болашағына қатысты айтады.
Басқа
Жақында жапон мектептерінде тағы бір тамаша дәстүр енгізілді: балаларға қол өнерін үйрету үшін ескі жапондық және жапондық әйелдерді тарту.
Жапонияның білім беру жүйесі орындаушылардың, мойынсұнғыш офицерлердің қалыптасуына және тәрбиесіне бағытталған. Топтық сананың бағыты бойынша өздігінен ойлау мүмкін емес.
7. кис
ІІІ саты
кис
ЖОО
Университет
Финляндияда негізінен 10 университет
бар және 10 мамандандырылған
институт жұмыс істейді. Сондай-ақ
университететтер қатарына әскери
академияны да жатқызады. Барлық
университеттер мемлекеттік. Өте
абыройы, белгілі білім беру
бағыттарына: технология,
гуманитарлық, жаратылыстану
ғылымдары жатады.
!
Бакалавр
Политехникалық
институт
Түрлі сферада жұмыс істеуге
практикалық білімдер мен
дағдыларды меңгереді.
Белгілі(атақты) политехникалық
мамандықтарға: технология және
транспорт, бизнес және басқару,
денсаулық сақтау және әлеуметтік
жұмыстар, туризм, қызмет
көрсету, табиғи ресурстар жатады.
Оқу 3,5-4 жыл және міндетті
түрде практика қосылады.
2012 жылы көптеген дамушы елдер оқуға түсу емтиханын алып тастаған
(Пакистан, Бангладеш, Нигерия, Кения)
Финляндияда оқыту бағдарламасы
кредиттермен
анықталады, кредиттер барлық
университеттерде, сонымен қатар, үздіксіз
оқуда да қолданылады
ECTS жүйесіндегі кредит – студенттің жүктемесінің
салыстырмалы түрдегі мәні, студенттің жүктемесін сипаттайтын пәндер бірлігіне сәйкес келетін сандық мән. Ол
ЖОО-дағы жылдық академиялық оқуды толық аяқтау үшін
әрбір курстағы жасалуы тиіс жұмыстардың көлемі, яғни
дәрістер, практикалық жұмыстар, семинарлар, СӨЖ (зертханадағы, үйдегі, кітапханадағы), емтихандар, басқа да
бақылау түрлері. Финляндия (81,5%) ЖОО толығымен
қолданады.
Докторантура
Магистратура
2 жыл
Магистратура
мен
докторантура
арасында 2 жыл
лиценциант
оқиды.
2 жыл
Финляндиядағы білім беру жүйесі
Финляндия туралы қысқаша ақпарат
Финляндия Еуропаның батыс аймағында
орналасқан. 1917 жылы мемлекет
егемендігің алған. 1995 жылдан бері
Еуроодаққа кіреді. Тұрғындар саны 5.3
миллионды құрайды. Басым көпшілігі
Хельсинкиде турса, ежелгі тұрғындары
батыс аймағында орналасқан әлемге
белгілі Лапландияда орналасқан.
Финляндияда көп дінді ұстанатын
халықтар – ислам дінін ұстанатын 40 000
мұсылман, 1000 католиктер тұрады.
Финляндиядағы оқу жүйесінің ерекшелігі
Финляндиядағы білім жүйесін сәтті және дер кезінде реформалау
нәтижелері осы елдің экономикасының күрт өсуіне, технологияда,
ғылыми зерттеулерде инновациялық пәрменді саясатты жүзеге асыруға,
нәтижесінде соңғы он жылдың ішінде әлемнің ең озық өркениетті елдері
қатарына қосылуына мүмкіндік берді. Бұл елдегі мұндай жетістіктерге
ең алдымен білім саласын дамытуға бүкіл қоғамды жұмылдыру,
мемлекеттік қаржыландыру, мұғалімдердің айлық жалақысын көтеру
(біздің елдегіден 20-23 есе көп), оқушылар мен мен студенттерге
стипендия тағайындау, оларға тұрғын үй үшін, тамақтануға, жол жүруге
несиелер беру, оқушылардың дене шынықтыруына, денсаулығына
қамқорлық жасау, үй тапсырмасын азайту, салауатты өмір салтын қолдау,
білім беруді ең соңғы ғылым мен технология жетістіктерімен кіріктіру,
оқу процесін ірі технополистер аясында өткізу арқылы қол жеткізілді.
Финляндияның білім беру жүйесі
Финляндия — Еуропаның
солтүстігінде орналасқан
мемлекет. 2015 жылғы көрсеткіш бойынша халық саны 5
492 000 адамды құрап отыр, жер аумағы — 338 430,53
км². Әлем бойынша халық саны бойынша 114-ші, жер
бойынша 64-ші орында тұр.
Астанасы әрі ең ірі қаласы — Хельсинки.
Мемлекеттік тілдері — фин және швед тілдері.
Финляндиядағы
алғашқы
мектеп ХVI ғасырда құрылды және
ол «халықтық мектеп» деп
аталды.
1921жылдан
бастап
елде
міндетті білім жүйесі енгізілді.
Финляндияда 3450 мектеп бар.
Финляндияның қазіргі заманға сай
білім беру жүйесі толық мемлекет
иелігінде.
Міндетті тегін орта білім 7
жастан бастап 16 жасқа дейінгі
дайындық кезеңін қамтиды (бала 6
жасқа
дейін
бала
бақшада
тәрбиеленеді, одан кейін дайындық
сыныбына барады, ал 7 жастан
бастап мектепке), негізгі мектеп
(1-9 сынып), жоғары мектеп (11-12
сынып) болып келеді. 9 сыныптан
кейін
жасөспірімдер
арасында
танымал болып отырған бейіндік
оқыту тәжірибеге енгізілген.
Мектепке дейінгі білім
Кез келген 10 айлық бала балабақшаға баруға құқылы. Ол жерде
тамақты тегін алады. Әдеттегі балабақшаға мүгедек балаларды да
қабылдайды. Олар өзге балаларға ілесіп, нәтижесінде жастайынан
өмірге икемделе бастайды. Кейде өмір сүруге қажетті мүшелерін
қалпына келтіреді.
6 жасынан бастап баланы мектепке дайындайды. Ол жерде қажет
болатын қабілеттерді жетілдіреді. Тіпті бастауыш сыныптың
бағдарламасын меңгерте бастайды. Баланы ерекше талант иесі деп
танып, мектепке дейін екі тілді меңгертеді.
Финляндия халқы сәби дүниеге келе салысымен, оған толыққанды
азамат ретінде қарайды. Бірден төлқұжат береді. Ата-аналарға
қоғамдық орындарда баласына дауыс көтеруге тыйым салады.
Тәрбие тек үйдің ішінде берілуі керек сынды қағида қалыптасқан. Ал
қол көтергендері үшін көлемді айыппұл төлетуі мүмкін.
Білім беру жүйесінің қағидалары
- барлық бала тең құқылы;
- жекеменшік мектептер жоқ;
- сабаққа қажет құрал-жабдықтар мен оқулықтар тегін
беріледі;
- түскі ас тегін;
- оқушылардың жол жүру билетінің ақшасын
муниципалитет төлейді;
- мемлекетте мектеп инспекторлары жоқ;
- мұғалімдерге толықтай сенім артады;
- жемқорлық өте аз;
- табиғатынан кем-тар болып туылған балалар
құрдастарымен қатар отырып білім алады;
- ұстаздардың оқушыны басқа мектепке көшіру немесе
оқудан шығару сынды құқығы жоқ.
Бұл ел білім саласын дамытуға бүкіл қоғамды
жұмылдырды, мемлекеттік қаржыландыруға ерекше көңіл
бөлінді:
мұғалімдердің айлық жалақысы 17 мың евро (біздің
елдегіден 10-15 есе көп),
оқушылар мен студенттерге стипендия тағайындалды,
оларға тұрғын үй үшін айына 500 евро бөлінеді.
Оқушылардың денешынықтыруы, денсаулығына қамқорлық
жасау, үй тапсырмасын азайту, салауатты өмір салтын
қолдауға көп көңіл береді;
Ең жақсы білікті педагогтар мектепке дейінгі және кіші
жастағылар мектептерінде жұмыс істейді, себебі
мектепке дейінгі білім беру өмір бойғы оқудың бірінші және
анағұрлым маңызды кезеңі болып табылады.
Балабақшадан кейінгі кезеңде
негізгі мектепте оқушы 16 жыл бойы
білім алады. Мектептегі білім алудың
финдік ерекшеліктерінің тағы бірі бұндай
оқу
орындарда
емтихандардың жоқтығында болып
отыр. Яғни, бала негізгі орта
мектепті тәмамдағаннан соң да
емтихан тапсырмайды. Елде жеке
меншік білім беру мектептері
жоқтың қасы - барлық дерлік
мектептер
мемлекеттің
қарамағында. Әрі мектептердегі
білім беру сапасы біркелкі. Мектепті
бітірген оқушы өз білімін одан сайын
шыңдаудың
негізгі
бағыттарын
таңдау
мүмкіндігіне,
болашақ
мамандықты ажырату құқына ие
болады.
Бұл жоғары оқу орны Финляндиядағы
ең
үлкен оқу орны болып саналады, сондай-ақ әлемдегі
пәнаралық
зерттеушілік
бағыттағы
университеттердің үздігі болып саналады. Оның 11
факультетінде түрлі мемлекеттерден келген 35 000
студент білім алуда. Мұнда 3900-ден аса ғалымдар
мен мұғалімдер сабақ береді. Басқа да жоғары оқу
орындарындағы сияқты Финляндиядағы жоғары оқу
орындарында оқу фин, швед және ағылшын
тілдерінде жүргізіледі. Университет әлемдік білім
беру кеңістігінде өзара келісімге ұмтылады,
сондықтан ағылшын тіліндегі бағдарламалар мен
шетелдік студенттер саны үнемі өсіп отырады.
Хельсински Университетінің кітапханасы
Заманауи үлгідегі кітапхана
Мэйлахтидағы кампусы
Фин
еліне
сапары
барысында
Елбасы:
«Финляндиямен қарым-қатынас Қазақстан үшін аса
қажетті. Себебі, бұл ел әлемде өзіндік орны бар, білімғылым саласында, инновация бағытында алдыңғы
қатардағы мемлекеттердің бірі. Егерде біз бәсекеге
сай ел болғымыз келсе, Финляндияның жүрген
жолымен өтіп, тәлім-тәрбие алғанымыз өте пайдалы
болады», «Біз бұрын өз дамуымызда Оңтүстік-Шығыс
Азияның барыстарынан сабақ алдық. Олардың
стратегияны қалай жасағанын, қалай дамығанын,
кадрларды қалай дайындағанын үйрендік. Ал қазір бұл
кезеңнен өттік, енді бізге Финляндиядан үйренген
жөн», деп атап өткен еді.
19. Финляндия білім жүйесінің біздің елмен ұқсастығы
білім алудың балабақшадан
басталатындығы, оқушыға, мұғалімге және
мектепке сенім деген принциппен жұмыс
істейтіндігі, білім алу оқушының табысқа жетуіне
бағытталған, бағалаудың әр түрлі әдістерін
пайдаланады.
11. ЖОО оқу швед және фин тілдерінде жүреді. Бірақ қазіргі уақытта Финляндияда көптеген мамандықтар ағылшын тіліне көше бастаған.
Ағылшын тілінде
оқытатын мамандықтарда оқу
үшін ТОЕFL, IELTS
тапсырады. Басқа елден келіп
оқитын студенттерге квота
қарастырылған және олар
басқа (ағымдық емтихандарды
швед не фин тілінде
тапсырады, ағылшын тілі тек
оқуға түсерде) Сондықтан
Финляндияда оқуды
таңдайтын студенттер қатары
аз. Финляндия қазіргі уақытта
(EDUCATON INDEX\) PISA
білім бақылауынан әлемдегі ең
бірінші орынды алып отыр)
Қорыта айтсақ,
Фин еліндегі мектепті бітіруші
түлектер арасында ұстаздыққа деген құлшыныс
жоғары болатын көрінеді. Бұндағы қызығушылықты
тудыратын нәрсе - елдегі мұғалімдер жалақысының
жоғары болуы (фин мұғалімдерінің жылдық табысы
17 мың еуро). Финляндия Білім министрлігі
педагогикалық кадрлар құрамын жасарту саясатын
үнемі жүргізеді, нәтижесінде мектепке талантты әрі
жас мамандар көп тартылады. Білім берудің осындай
икемді жүйесі
арқылы Финляндия Еуропада
халқының сауаты жағынан алдыңғы қатарға шығып
отыр. Мәселен, Еуропа елдерінде 15 жастан асқан
азаматтар арасындағы жоғары білімді тұлғалар саны
16 пайызды құраса, Финляндияда бұл көрсеткіш 24
пайызға дейін жетеді.
Білім беру жүйесіндегі
Қазақстан мен
Финляндияның байланысы
Президент Үкімет 2010 жылғы жұмысында,
сондай-ақ Қазақстанның 2020 жылғы дейінгі
даму стратегиясын пысықтағанда
Финляндияның тәжірибесіне арқа сүйеуі
қажеттігін алға тартты. “Біз бұрын өз
дамуымызда Оңтүстік-Шығыс Азияның
барыстарынан сабақ алды. Олардың
стратегияны қалай жасағанын, қалай
дамығанын, кадрларды қалай дайындағанын
үйрендік. Ал қазір бұл кезеңнен өттік, енді бізге
Финляндиядан үйренген жөн», деген Президент
Финляндияның қарқынды дамуының маңызды
тұстарын да атап көрсетті.
Президент атап өткен Финляндияның қарқынды дамуының
маңызды тұстары
Бірінші
Екінші
Үшінші
Төртінші
• жоғары стандартты білім
• ғылыми әзірленімдерге
қаражатты бөлудегі бәсекелестік
• келешектің ұлттық
инфрақұрылымдар
• мемлекеттің, ғылым мен
бизнестің күшін біріктіру
«Финляндиямен қарым-қатынас
Қазақстан үшін аса қажетті. Себебі,
бұл ел әлемде өзіндік орны бар,
білім-ғылым саласында, инновация
бағытында алдыңғы қатардағы
мемлекеттердің бірі. Егерде біз
бәсекеге сай ел болғымыз келсе,
Финляндияның жүрген жолымен
өтіп, тәлім-тәрбие алғанымыз өте
пайдалы болады»
Қазақстандық мұғалімдерге финдік тәжірибе көмекке келді
Талдықорған қаласындағы физика-математикалық
бағыттағы Назарбаев Зияткерлік мектебінің мұғалімдері
2012 жылдың 4 және 18 наурыз аралығында
Финляндядағы Хельсинки Университетінде кәсіби
біліктілік курсынан өтті. Курсты өткізудегі басты мақсат
финдік білім беру жүйесіне шолу жасап, бастауыш
мектептегі оқытудың теориясы мен әдістемесінен және
оқу–тәрбие жұмысы бойынша тәжірибені зерделеу
болатын. Назарбаев Зияткерлік мектебінің мұғалімдері
сол елдің орта білім беру жүйесімен жете танысып,
финдік сарапшылармен сұхбаттасты, педагогикалық
тәжірибенің нәзік қырлары бойынша ойларын ортаға
салып, сұрақтар қойды.
«Балаларды оқуға
дағдыландырудың
құрылымдық
әдістері»
«Әдебиетте
мультимедияны
қолдану»
Оқытудың
мәдениеті мен
өнер»
«Әдебиетті оқытудың
әдістемесі»
Талқыланға
н
тақырыптар
«Әдебиеттік
жазуды дамыту»
«Математика
бойынша ұлттық
бағдарлама»
«Тарих, қоғамтану
және азаматтық іс»
Финляндияның білім беру жүйесі
Финляндия халқы сәби дүниеге келе салысымен, оған толыққанды азамат ретінде қарайды. Бірден төлқұжат береді. Ата-аналарға қоғамдық орындарда баласына дауыс көтеруге тыйым салады. Тәрбие тек үйдің ішінде берілуі керек сынды қағида қалыптасқан. Ал қол көтергендері үшін көлемді айыппұл төлетуі мүмкін.
Мектепке дейінгі білім
Кез келген 10 айлық бала балабақшаға баруға құқылы. Ол жерде тамақты тегін алады. Әдеттегі балабақшаға мүгедек балаларды да қабылдайды. Олар өзге балаларға ілесіп, нәтижесінде жастайынан өмірге икемделе бастайды. Кейде өмір сүруге қажетті мүшелерін қалпына келтіреді.
6 жасынан бастап баланы мектепке дайындайды. Ол жерде қажет болатын қабілеттерді жетілдіреді. Тіпті бастауыш сыныптың бағдарламасын меңгерте бастайды. Баланы ерекше талант иесі деп танып, мектепке дейін екі тілді меңгертеді.
Білім беру жүйесінің ерекшеліктері
- барлық бала тең құқылы;
- жекеменшік мектептер жоқ;
- сабаққа қажет құрал-жабдықтар мен оқулықтар тегін беріледі;
- түскі ас тегін;
- оқушылардың жол жүру билетінің ақшасын муниципалитет төлейді;
- мемлекетте мектеп инспекторлары жоқ;
- мұғалімдерге толықтай сенім артады;
- жемқорлық өте аз;
- табиғатынан кем-тар болып туылған балалар құрдастарымен қатар отырып білім алады;
- ұстаздардың оқушыны басқа мектепке көшіру немесе оқудан шығару сынды құқығы жоқ.
Финляндиялықтар балаларды 9 жылдық мектепке топтастырмайды. Бұл елде 1990 жылдан бастап оқушыларды дәстүрлі түрде сыныпқа бөлу ережесінен бас тартқан.
Білім мекемелері жоғары деңгейде жабдықталған. Сыртқы, ішкі көрінісі көздің жауын алады. Жиһаздардың даусы шықпайды. Шкаф, парта, орындық сындыларға сынып ішінде қозғалу үшін дөңгелек аяқ таққан, немесе матамен қаптап қойған.
Білім беру жүйесі бойынша үздік мемлекеттер
Әр елдің өз діліне (менталитеті) сай білім беру жүйелері бөлек. Дегенмен, ақпараттық технологиялар, кешенді бай кітапхана, біліктілігі жоғары ұстаздар, жақсы әдістеме – барлығы дерлік білім беру жүйесін қалыптастыратын бірегей нәрселер.
Мемлекеттердің білім беру жүйесін зерттеу түлектер тапсырған халықаралық емтихандардың нәтижесі және басқа да ақпараттарға сүйеніп жүргізіледі.
Сонымен, білім берудегі «үздік жиырмалық» қатары мынадай:
Финляндия, Оңтүстік Корея, Гонконг, Жапония, Сингапур, Ұлыбритания, Нидерланды, Жаңа Зеландия, Швейцария, Канада, Ирландия, Дания, Австралия, Польша, Германия, Бельгия, АҚШ, Венгрия, Словакия, Ресей.
Зерттеу тобын басқарушы Майкл Бербердің айтуынша, тізімдегі елдердің оқытушылар дәрежесі де жоғары екен.
Ал төменде осы тізімдегі таңдаулы елдердің білім беру жүйелеріне тоқталып көрейік:
Германия
Ұлыбритания
Британия мектептері әлемнің түкпір-түкпіріндегі оқушыларды магнит секілді тартып жатыр. Британиялық мектептер «Барлық жерде оқытады, ал біз нағыз серілерді тәрбиелеп шығарамыз» деп ұрандайды. Британ білім беру жүйесінің бренді де осы тіркеспен байланысты. Біріккен Корольдікке тән ерекшеліктің бірі – Орта ғасырдан бері келе жатқан ақылы интернаттар (Boarding School). Қазір бұл ордаларда «ақсүйектер» ұрпағы білім алады, себебі жетістікке жеткен адамдардың көпшілігі интернатта оқыған. Британияда, әсіресе, осы оқу орнында қыздар мен ұлдарды бөліп оқыту дәстүрі жақсы қалыптасқан.
Қалыптасқан негізгі жүйелер:рreparatory schools – 2-7 жастағы балаларды оқуға, жазуға үйретеді;
Junior schools – 7-13 жас аралығындағы бастауыш сыныпты бітірген оқушы Common Entrance Examination аталатын емтихан тапсырады, керекті бал жинай алмаған баланың болашағы бұлыңғыр.
Senior School – 13-18 жас аралығындағы балалар білім алып, GCSE емтиханын тапсыру арқылы A-Level немесе International Baccalaureate бағдарламасына өтеді. Университет бітірген студент 21 мың фунт айлық алатын жұмысқа тұрмаса, кредитін төлемеуіне болады.
Primary School – 4-11 жас аралығындағы балалар оқитын жүйе.
Оңтүстік Корея
Қоғамдық мектептерден басқа, жекеменшік мектептер жұмыс істейді. Мұндағы білім беру деңгейі өте жоғары, аз ғана оқушы үшін өте көп мұғалім жұмыс істейді. Ата-ана бір айға 130 доллар төлейді. Берілетін білім ақыға сай.
Орта мектепті 12-15 жас аралығындағы балалар оқиды. Басқаларына қарағанда орта мектептердің қоятын талабы көп. Мектеп формасы, шаш үлгісі қатаң қадағаланады. Күніне 6 негізгі пән және жетінші мамандандыруға арналған пән жүреді. Пәндер жыл сайын өзгеріп тұрады. Аптаның бес күнінде сабақ жүреді, айдың кейбір сенбілерінде қосымша сабақтармен айналысады. Осы ғасырдың басына дейін қыздар мен ұлдарды бөліп оқыту дәстүрі кең етек алағанымен, қазір жалпы мектептер көбейіп келеді. Баға оқушыға тек орта мектепті бітірер сәтте, онда да ғылыммен айналысқысы келетіндерге ғана керек. Басқа жағдайда ата-ананы қуанту үшін ғана маңызды. Корея білім беру жүйесінде математика мен ағылшынға баса көңіл бөлінеді.
Франция
Францияның білім беру жүйесі еуропалық жүйемен байланысты: үш сатыдан тұрады – бастапқы (ecole primaire, 6-11 жас – мұнда сабақтар ойын түрінде өткізіліп, баға қойылмайды) және жоғарғы (college, 11-15 жас, одан кейін lycee, 16-18 жас–соңғы жылда кейбір мамандықтарды меңгеріп шығуға болады). Бұл дәстүр бір ғасыр бойы жалғасып келеді. Мемлекеттік мектептерде оқу тегін, жекеменшіктер ақылы болғанымен, мемлекеттің дипломын береді. Айта кетейік, Франциядағы мемлекеттік мектептер 80 пайызды құрайды. Жекеменшік мектептердің көпшілігі діни бағытта оқытады. Мектептер өзара sous contrat және hors contrat болып екіге бөлінеді. Алғашқысының мұғалімдеріне мемлекет айлық төлейді, мектептер ұлттық бағдарлама және қалыпты сабақ кестесі бойынша оқиды, екіншісіне мемлекеттен субсидия түспейді, есесіне стандартты бағдарламаға сүйенбеуге болады. Лицейдегі емтихан бойынша жоғарғы оқу орнына қабылданады. Француз тіліне ерекше көңіл бөлінеді. Бірінші сыныптан бастап мемлекеттік тілде емтихандар алынады.
4. Реформада негізгі екі бағытты басымдықта ұстады:
1) Мұғалімнің мәртебесін көтеру;
2) Білім сапасын жоғарғы деңгейге
жеткізу.
Білім беру жүйесінің ТОП-20 рейтингі
Әр мемлекеттің 3 пен 34 жас аралығындағы азаматтарының білімі бес түрлі деңгей бойынша сарапталады. Олар: 1) 4 жасқа дейінгі; 2) Бастауыш білім (5 пен 10 жас); 3) Орта білім (10 мен 14 жас); 4) Жалпы білім (14 пен 19 жас); 5) Жоғары білім (19 бен 34 жас);
Соның ішінде, әр деңгей 20 баллдық межемен бағамдалып, топтастырылады. Егер белгілі бір мемлекет келтірілген деңгейдің біреуіне сәйкес келмесе, тізімнен шеттетіледі.
Мысалы, Жапония білім беру жүйесі бойынша әлемде бірінші орын алады. Жалпы жапондар 4 жасқа дейінгі біліміне орай жекелей жетінші орынды иемденеді (14 балл). Бастауыш білімі үшінші орынға табан тіресе (18 балл), орта білім төртінші орында (17 балл) келеді. Ал жалпы және жоғары білімі бірдей 19 баллмен екінші орынға тұрақтаған. Енді бес деңгейді толық 20 баллмен алғанда, жапондар мүмкін болған 100 баллдан 87 баллды (PTS) иемденіп отыр. Ал оның орташа (AVG) баллы 17,4.
Білім беру жүйесінің ТОП-20 рейтингі:
| Реті | Мемлекет | AVG | PTS |
| 1 | Жапония | 17,4 | 87 |
| 2 | Оңтүстік Корея | 15,4 | 77 |
| 3 | Біріккен Корольдік | 11,8 | 59 |
| 4 | Сингапур | 10,6 | 53 |
| 5 | Ресей | 9,8 | 49 |
| 6 | Финляндия | 9,6 | 48 |
| 7 | Канада | 9,4 | 47 |
| 8 | Нидерланды | 9,2 | 46 |
| 9 | Ирландия | 8,0 | 40 |
| 10 | Израиль | 7,0 | 35 |
| 11 | Қытай | 7,0 | 35 |
| 12 | Жаңа Зеландия | 6,6 | 33 |
| 13 | Норвегия | 6,4 | 32 |
| 14 | Бельгия | 6,2 | 31 |
| 15 | Германия | 6,0 | 30 |
| 16 | Дания | 5,8 | 29 |
| 17 | Эстония | 5,8 | 29 |
| 18 | АҚШ | 5,4 | 27 |
| 19 | Франция | 5,4 | 27 |
| 20 | Португалия | 5,2 | 26 |
Деңгейлерді жекелей топтастыру нәтижесі (ТОП-5);
5. Фин еліндегі білім саласының мемлекеттік қолдауы өте жоғары. Оның ішінде жоғары оқу орындары - университет пен институттардағы
Фин еліндегі білім
саласының
мемлекеттік
қолдауы өте
жоғары. Оның
ішінде жоғары оқу
орындары университет пен
институттардағы
мемлекеттің
қаржыландыру
үлесі 72 пайызға
дейін жетеді.
1
2
3
4
5
Университет
1
2
3
4
Политехникалық
ЖОО
Гимназия
(жалпы білім
беру, жоғары
саты)
1
2
3
Кәсіби білім
училищиесі
(кәсіби білім
беру)
Әрі қарайғы жоғары
квалификация
16
9
Базалық жалпы білім беру
мектебі
1
Мамандық бойынша
кәсіби квалификация
алады.
Мектепке дейінгі білім беру
О
қ
у
ж
а
с
ы
7
6
Практикалық
жұмыс
тәжірибесі
Читайте также: