Жас ж?байлар?а бата беру
Өзін әлімсақтан мұсылман санайтын қазақ халқының қанша ғасыр өтсе де бұлжымас салты болып қалыптасқан игі дәстүрінің бірі – бата беру. Кез келген ас беру, жиын-той, тіпті дастарқандағы күнделікті шайда да бата беріп, ас қайырмай тұрмайтынымыз анық. Осыдан-ақ, қазақ үшін батаның қаншалықты маңызды екенін білуге болады.
«Баталы ұл арымас, батасыз ұл жарымас» деп деген мақал да сол мақсатта айтылса керек. Алайда, батаның неше түрі бар, оны кім беруі керек, қай ортада қандай бата беріліп, оның ішінде не айтылуы керек деген сұрақтар шыға қалса тосылып қалатынымыз рас. Соған сай, наурыз тойы мерекесіне орай бата берудің мәні мен маңызына үңіліп, зерттеп-зерделеп қарағанды жөн санадық.
Бата беру, дұға ету жайлы айтылғанда ең әуелі ата дінімізге тоқталып өтеріміз анық. Себебі, қазақтың салт-дәстүрлерінің басым бөлігі Ислам дінінен бастау алып, қанымызға сіңгені тарихтан белгілі. Осы орайда, аудандық «Бәйтерек» мешітінің бас имамы Мұрат Сұлтановтың пікірін білген едік. Оның айтуынша, «Бата» сөзінің түп-төркіні «Фатиха» сөзінен шыққан. Пайғамбарымыздың (с.ғ.с) хадистерінде «Фатиха сүресі – ең күшті дұға-тілек» екендігі айтылған. Себебі, Фатиха Құранның барлық мазмұнын бойына қамтып, «ашушы, беташар» деген қасиетті атқа ие болған сүре. Батаның Фатихадан өрбитіндігіне бұл сөздің қазақ тіліндегі нұсқалары дәлел. Мысалы, әйгілі Сүгірдің термесінде:
«Ал, қыздарым да бар еді,
Шай құйып беріп-ай атамның.
Фатихасын алам деп,
Саусақтары майысқан» – деген өлең жолдары жоғарыдағы сөзімізге дәлел болмақ.
Сондай-ақ, халқымызда кең тараған батаға тиісті дәстүрдің бірі – тамақтан кейін ас қайыру. Бас имамнан білгеніміздей бұл Алла Елшісінің: «Аллаға дұға еткенде алақандарыңды ашып дұға етіңдер, қолыңды теріс қаратып дұға жасама. Дұғаны бітіргенде алақаныңмен бетіңді сипа» деген сүннетіне сай жүзеге асқан амал екен. Ал, жамағаттың батадан кейін «әумин» деуі Пайғамбарымыздың (с.ғ.с): «Адамдар бір жерге жиналғанда біреуі дұға жасап, қалғандары «әмин» десе, Алла оларға міндетті түрде жауап береді» деген хадисінен алынған ізгі дәстүр. Сонымен қатар, жиын-тойларда батадан кейін Құран оқылып, шарапаты өмірден өткен ата-бабаларымызға тие берсін деп жатады. Бұл да бастауын хақ діннен алған игі амал. Бұдан түйгеніміз – бір дастарқан басында тірісіне батамен тілек тілеп, өлгеніне Құран бағыштап, сансыз сауапқа кенелу көп ұлтқа бұйыра бермейтін бақ. Өкінішке орай, сүтпен дарып, сүйекпен келген бұл игі дәстүрге немқұрайлы қарайтындар да қоғамда жетерлік. Оған Құран оқығанда бастарына орамалдың орынына салфетка жаба салатын әйелдер мен соңынан «сол үшін алып қоялық» дейтін ерлер дәлел. Біз қоғамдағы осынау келеңсіздіктерді жоймай рухани жаңғырамыз деуіміз бекершілік-ау.
Бабадан қалған бай мұра
Біз жоғарыда батаның шығу тарихы мен мән-маңызы ата дініміз Исламнан бастау алатынын білдік. Яғни, бата сөзі «Дұға ету» дегеннен шығады екен. Ал, қазақ халқында батаның бірнеше түрі бар екенін біреу білсе, біреу білмес. Қызылқоға ауданының Құрметті азаматы, ардагер-ұстаз Тұрсын Сисенғалиев бата берудің бірнеше нұсқасы барын айтады. Ықылас батасы – бұл дәстүр бойынша, ақсақалдар мен үлкен кісілер өздерін сыйлап, құрметтеп, арнайы бата сұрай келген адамдарға ықылас-пейілмен берілетін бата болса, ас батасы – аты айтып тұрғандай астан соң айтылатын бата болып табылады. Сол сияқты, алғыс батасы – игі іс жасаған азаматтарға ел ақсақалдарының алғыс айтуы есебінде берілсе, одан бөлек сапар-жорық батасы, шаңыраққа, сәбилерге, қыздарға, жас жұбайларға, келіндерге берілетін баталар да бар. Сан түрлі баталардың ішінде мәні мен маңызы бөлегі – Наурыз батасы. Бұл қыстың қаһары қайтып, шуақты көктемнің лебі есе бастаған Наурыз мерекесінде берілетін бата. Қыстан аман шыққан ағайын бір-бірімен төс қағысып көрісіп, «Жасыңыз құтты болсын! Өмір-жасың ұзақ болсын! Көктем көңілді, ұрпақтар өмірлі болсын! Ұлыс береке берсін, пәле-жала жерге енсін!» деген сияқты игі тілектер айтып жататыны белгілі. Содан кейін, жиналған ағайын сүрленген ет асып, наурыз көже пісіріп кең дас-тарқанда мәре-сәре болады. Міне, осы дастарқанның соңында дуалы ауыз ақсақал Наурыз батасын беріп, соңында Құран оқиды. Бұл да қазақтың ұмытылып бара жатқан ізгі дәстүрлерінің бірі. Осындай құнды ақпарларымен бөліскен Тұрсын ақсақал:
– Бата беруші адам жасы үлкен, аузы дуалы ақсақал болуы тиіс. Қолын жайып, бәріне естілетіндей дауыспен .мәнерлеп берген дұрыс. Сондай-ақ, батаның сөздері қайталанбай, бай тіліміздің шұрайлы сөздерімен өрілсе игі. Төрт немесе алты шумақтан тізілуі, қара өлеңге жалғасуы міндетті емес. Жаттанды ұран, жалаң сөз, құрғақ тіл шынайы батаға жатпайды. Сондай-ақ, батаны тілекпен шатыстырмау керек. Тілек кез келген жер¬дегі кез келген адамның ниеті мен алғысы. Ал, бата өмірді көркемдейтін дұға, жанға шипа, жүрекке дауа, көңілге ем, сенім қаруы, – деп батагөйдің сипаттарымен де бөлісті. Осындайда, тарих пен салт-санаңды ұмыттырған жаһандану жағадан алған тұста осындай құнды ақпарлар жас ұрпаққа ауадай керек-ау деген ойға қаласың.
Қарт та болса, біреуде шалалық бар.
Әуелден діні мен діліне берік қазақ халқы жас ұрпақты ең бірінші «Үлкеннің алдын кеспе, батасын ал» деп тәрбиелеген. Оған «Атаңнан бота қалғанша бата қалсын. Бота бір жылдық азық, бата мың жылдық азық» деп қалдырып кеткен нақылы дәлел. Ардақты пайғамбарымыздың (с.ғ.с) «Береке сендердің үлкендеріңмен бірге» деген өсиеті де бар. Осыдан-ақ, үлкеннен бата алудың қазақы дәстүрде де, асыл дінімізде де маңызы зор екенін көруге болады. Осы орайда, «Қазір ауыл-елге ақылын айтып, батасын беріп отырар батагөй ақсақалдар бар ма?» деген заңды сауалдар туындары хақ. Әрине, үлкендердің бәріне топырақ шашудан аулақпыз, алайда, бата сұрасаң тілек айтып, тост көтеретін үлкендер көбейгенін көріп жүрміз. Тіпті, ондай көріністер әлеуметтік желілерде де тарап жатқанын жасыра алмаймыз. Сондай бейнекөріністің бірінде бата қайырып тұрған бір қария соңында «Ал сол үшін. » деп айтып қалып, кейін «Әумин» деп ас қайырғаны бар. Осындай ыңғайсыз жағдайдан қаша ма, кей кезде үлкендерге бата беру ұсыныл-ғанда «бәленше қайырсын» деп бір-біріне сілтейтіндері де кездеседі. Осындайда белгілі ақын Аманқос Ершуовтың «Қарт та болса біреуде шалалық бар. » деген өлеңі еріксіз ойға орала кетеді.
Ашығын айту керек, бата сұрап, «құрын оқыңыз» десе сасып қалатын қарияларды көрген орта жастағы жөн білетін адамдар іліп әкетіп ас қайырып жатады. Алайда, алдында ақыл айтар үлкен болмаған соң олар да шатасып кетеді. Соның кесірінен кей кезде дастарқанның мән-мазмұнына келмейтін баталар беріледі. Көпшілік отырыстарда жиі әрі қысқа қайырылатын сондай баталардың екі-үш нұсқасы бар. Солардың бірі:
Ажалға сабыр ет.
Осы әулетке қабыл ет» - деген бата. Ал, осының мағынасына үңіліп көрейікші. Бірінші жолы түсінікті, ал екінші жолына қараңызшы. «Ажал-ға сабыр ет» дейді. Бұл бата көп жағдайда той, құдалық, қонақтық тіпті қарапайым дастар-қанда да беріліп жатады. Қуанышты дастар-қанда отырып ажалға сабыр етуге шақыру орынды ма? Ол дастарқан иесіне ыңғайсыздық туғызбай ма? Кей кезде мағынаға мән бермейтіндіктен осындай олқылықтар кетіп жатады. Рас бұл батаны садақада, көңіл шайда берсе орынды. Ал, көңілді отырыстарда бұл батаны айтпаған абзал. Біреу «бата беріңіз» дегенде оңай екен деп осы төрт жолды қайырып, дастарқан иесінің көңіліне қаяу түсіріп алмаудан сақ болған жөн. Қорыта айтқанда, біз бұл мақаланы бата білмейтін үлкендерді сынау үшін емес соларға қамшы болсын деп жазып отырмыз. «Қазаннан қақпақ кетсе, иттен ұят кетеді» демекші қазыналы қарттарымыз жөн-жосығын білмей жатса кейінгі жастан не қайыр, не үміт?! Соның салдарынан батаға немқұрайлы қарап, астан соң құр бетін сипап тұрып кететін жастар өсіп келеді. Осы орайда, Ұлыстың ұлы күнінде ел мен жерге амандық тілей отырып, төменде көпшілікке арналған және Наурыз батаның үлгісін ұсындық.
Асты «Бісміллә!» деп бастайтын қазақ тамақтанып болған соң, оны батамен қайыратын әдетінен әлі күнге дейін жаңылған жоқ. Мұны ас қайыру деп атаймыз. Ас қайыру тілек, батамен айтылады. Оны қара сөзбен де, өлеңмен де, тақпақтап та жеткізуге болады.
Дастарханың бай болсын.
Қазан-ошағың май болсын.
Төрт түлігің сай болсын.
Көңілің толып жай болсын.
Ұлың қонып қияға,
Қызың қонып қияға,
Келінің бибі атанып,
Ұлың болсын би аға.
Бергеннен Алла танбасын,
Көбейе берсін мал басың,
Өсе берсін жан басың,
Арманың көкке самғасын.
Досыңнан көңілің қалмасын,
Жағаңнан дұшпан алмасын,
Жолың болып жортқанда,
Жолыңды Қызыр жалғасын.
Дастарханыңа береке берсін,
Бастарыңа мереке берсін,
Астарыңа адалдық берсін,
Бастарыңа амандық берсін,
Дендеріңе саулық берсін!
Берейін бата асыңа,
Амандық берсін басыңа.
Қыдыр келсін қасыңа,
Бар екем деп тасыма,
Жоқ екем деп жасыма.
Еңбек етсең ерінбей,
Дәулет келер қасыңа.
Көре алмаған дұшпанның,
Жуа бітсін жолына.
Бақытың жетсін төтелеп,
Дүние малды жетелеп,
Аузыма түскен батаның
Жатырмын бәрін түгендеп!
Көтердік міне білекті,
Ақтардым түгел тілекті,
Мынау тұрған балаңыз,
Батыр болсын жүректі.
Берейін бата асыңа,
Амандық берсін басыңа.
Бөденедей жорғалап,
Қыдыр келсін қасыңа,
Бар екем деп тасыма,
Жоқ екем деп жасыма.
Еңбек етсең ерінбей,
Дәулет келер қасыңа.
Көре алмаған дұшпанның,
Жуа бітсін жолына.
Бақытың жетсін төтелеп,
Дүние малды жетелеп,
Аузыма түскен батаның
Жатырмын бәрін түгендеп!
Көтердік міне білекті,
Ақтардым түгел тілекті,
Мынау тұрған балаңыз,
Батыр болсын жүректі.
Аумин десең маған,
Құдай берсін саған.
Алтыннан – жағаң,
Күмістен – тағаң.
Оң жағыңнан кетпесін
Күрпілдек қара сабаң.
Жортсаң жолың болсын,
Жолдасың қыдыр болсын.
Тілеуің қабыл,
Мұратың асыл болсын.
Ішкенің қымыз,
Жегенің сырбаз,
Кигенің түлкі болсын,
Жүрген жерің ойын-күлкі болсын!
Қозыға толсын көгенің,
Тұлпар болсын көгенің.
Құтты болсын құрығың,
Сүтті болсын құдығың.
Қияқты болсын сұңқарың,
Тұяқты болсын тұлпарың.
Өрісті болсын жайлауың,
Ырысты болсын қыстауың.
Арыстандай болсын айбатың,
Аюдай болсын қайратың.
Гүлге толсын өңірің,
Көңілді өтсін өмірің.
Асқа толсын табағың,
Ашық болсын қабағың.
Тәңірі жарылқасын,
Кімді жарылқаса,
Соның жағында қалсын!
Жаманның алдында қалсын!
Жортқанда жолың болсын,
Адассаң, Алла жолға салып жүрсін,
Сүріндіртпей алып жүрсін,
Мың сан бәле, қауіп қатерден қағып жүрсін!
Уа, Жаратқан – Құдірет!
Мал-жандарын аман ет,
Басына бер зор бақыт.
Асыңа бер берекет,
Ғұмыр-жасын ұзақ ет.
Ұрпақтарын асыл ет,
Кәсібін адал кәсіп ет,
Бәле-жаладан аулақ қып,
Таттырма еш қасірет,
Дүниенің бар жақсылығын
Дәл осы отауға нәсіп ет!
Бізге тартқан басыңыз,
Дәмді екен асыңыз.
Ұрпақтар боп өзгеше,
Сыйлы болсын басыңыз!
Домаласын өрге тасыңыз,
Иманды болып тасыңыз.
Көре алмаушы, кертартпа
Құм қапсын дұшпан –қасыңыз,
Жүзге жетсін жасыңыз,
Елге сыйлы қарт болып,
Жәннатқа қадам басыңыз!
Құйған қызыл шәйіңіз,
Балдай тәтті майыңыз,
Еселі боп еңбегің,
Иманды боп байыңыз!
Дәулетіңді тастырсын,
Сәулетіңді астырсын,
Ақсақалың келгенде
Ақ дастархан жайылып,
Адал ас пен бас тұрсын!
Тіл мен көзден аман боп,
Түлеп ұшсын жас қыршын –
Байсалды туған балаңды
Байтағына бас қылсын!
Адалдан жиған малыңды
Алты атаңа ас қылсын!
Жақсыменен дос қылсын,
Жаманменен қас қылсын,
Иманыңды рас қылсын!
Қарауды қара тас қылсын,
Сараңның көңілін пәс қылсын!
Бұл үйге қастық қылғанды
Тәңірім қара бастырсын!
Ардақты үйдің иесі,
Әуелі бердің шай,
Көңілің болсын жай.
Екінші бердің ет,
Таппасын көңілің
Ешбір дерт!
Үшінші бердің сорпа,
Болмасын бағың орта!
Екі дүниенің игілігіне жеткізсін,
Есіркеп сүйген пендесінен еткізсін!
Астырсын, тастырсын,
Жақсылармен жанастырсын,
Жамандардан адастырсын,
Оттың басы аман болсын,
Бейбітшілік заман болсын,
Балаларың азамат адам болсын,
Жауың жеңіліп қабан болсын!
Дастарханың тоқ болсын,
Уайым-қайғы жоқ болсын!
Жарды болсаң жасыма,
Бай болсаң, тасыма!
Бақ-дәулет берсін басыңа,
Ғұмыр берсін жасыңа.
Бәле-жала, жын-шайтан,
Жоламасын қасыңа!
Иманның байлығын берсін,
Құт-берекенің бәрі келсін!
Басыңа Алла бақ берсін,
Не берсе де нақ берсін,
Білім нақыл айтуға
Жалықпайтын жақ берсін!
Айтып жүрер білімнің
Іс-амалмен шақ келсін!
Береке-құт пен ырысты
Үйлеріңе ап келсін!
Қара ниетті жауыңа
Бәлекеті тап келсін!
Арман ниетке жеткізіп,
Тілеуіңді ап берсін!
Мал-жан аман тоқ болсын,
Қайғы-қасірет жоқ болсын!
Дастарханың ақ болсын,
Шаңыраққа бақ қонсын!
Балаларың көп болсын,
Тамағы тоқ, киімі көк болсын,
Иманы мығым бек болсын,
Сөзі тура дөп болсын!
Асқа бата
Дастарханыңа береке берсін,
Бастарыңа мереке берсін,
Астарыңа адалдық берсін,
Бастарыңа амандық берсін,
Дендеріңе саулық берсін!
Әумин!
Ашып тастап пейілді
Дастарханың жайылды.
Қасиетті нан ұлық
Берекең тұр нақ ұйып.
Асыл сөздер шашылды,
Бар абырой бақ орнап
Ел сыйласын басыңды.
Аңыз болып отауың
Айта жүрсін асыңды.
Сүйген жарың,
Бала-шағаң аман боп,
Бүтіндесін асылды.
Ниетіңе біз тойдық.
Рахмет шәйіңа,
Риза еткен бір қойлық!
Жас жұбайларға бата
Сезімнің пәктігін берсін,
Көңілдің ақтығын берсін,
Жылулы отбастарыңа
Сәбидің шаттық үнін берсін!
Пейілдерің тарылмасын,
Есіктерің жабылмасын,
Шаршап - шалдыққандар
Төрлеріңде дамылдасын!
Көлденең кеселден сақтасын,
Күңкіл өсектен сақтасын,
Дау - жанжалдан сақтасын,
Достан көңіл қалғаннан сақтасын!
Шайтанның азғыруынан,
Елдің жазғыруынан сақтасын!
Асып - тасқаннан сақтасын,
Алшаң басқаннан сақтасын!
Отауларың елге сән болсын,
Өмірлерің бал болсын,
Бибі Фатима анамыздың
Аруағы өздеріңе жар болсын!
Әумин!
Үй иесіне берілетін бата
Жас баланың күлкісін бер,
Жас ананың ұйқысын бер.
Жомарттың қолын бер,
Жорытқанның жолын бер.
Қыздың қылығын бер,
Судың тұнығын бер,
Асаудың арынын бер,
Түнгі оттың жарығын бер.
Асқар таудың паңдығын бер,
Бұлбұл құстың таңғы үнін бер.
Даланың жазықтығын бер,
Гүлдің нәзіктігін бер.
Теңіздің тереңдігін бер,
Қыранның көрегендігін бер.
Ердің көңілін бер,
Бүркіттің жігерін бер.
Лашынның жүрегін бер,
Нағыз достың тілегін бер.
Мәңгі-бақи ажырамас,
Шын ғашықтың тілегін бер!
Әумин!
Ардақты үйдің иесі,
Әуелі бердің шай,
Көңілің болсын жай.
Екінші бердің ет,
Таппасын көңілің
Ешбір дерт!
Үшінші бердің сорпа,
Болмасын бағың орта!
Екі дүниенің игілігіне жеткізсін,
Есіркеп сүйген пендесінен еткізсін!
Алла жарылқасын,
Кімді жарылқаса,
Соның жағында қалсын!
Жаманның алдында қалсын!
Жортқанда жолың болсын,
Адассаң, Алла жолға салып жүрсін,
Сүріндіртпей алып жүрсін,
Мың сан бәле, қауіп қатерден қағып жүрсін!
Уа, Жаратқан – Құдірет!
Мал-жандарын аман ет,
Басына бер зор бақыт.
Асыңа бер берекет,
Ғұмыр-жасын ұзақ ет.
Ұрпақтарын асыл ет,
Кәсібін адал кәсіп ет,
Бәле-жаладан аулақ қып,
Таттырма еш қасірет,
Дүниенің бар жақсылығын
Дәл осы отауға нәсіп ет!
Бізге тартқан басыңыз,
Дәмді екен асыңыз.
Ұрпақтар боп өзгеше,
Сыйлы болсын басыңыз!
Домаласын өрге тасыңыз,
Иманды болып тасыңыз.
Көре алмаушы, кертартпа
Құм қапсын дұшпан –қасыңыз,
Жүзге жетсін жасыңыз,
Елге сыйлы қарт болып,
Жәннатқа қадам басыңыз!
Құйған қызыл шәйіңіз,
Балдай тәтті майыңыз,
Еселі боп еңбегің,
Иманды боп байыңыз!
Дәулетіңді тастырсын,
Сәулетіңді астырсын,
Ақсақалың келгенде
Ақ дастархан жайылып,
Адал ас пен бас тұрсын!
Тіл мен көзден аман боп,
Түлеп ұшсын жас қыршын –
Байсалды туған балаңды
Байтағына бас қылсын!
Адалдан жиған малыңды
Алты атаңа ас қылсын!
Жақсыменен дос қылсын,
Жаманменен қас қылсын,
Иманыңды рас қылсын!
Қарауды қара тас қылсын,
Сараңның көңілін пәс қылсын!
Бұл үйге қастық қылғанды
Тәңірім қара бастырсын!
Астырсын, тастырсын,
Жақсылармен жанастырсын,
Жамандардан адастырсын,
Оттың басы аман болсын,
Бейбітшілік заман болсын,
Балаларың азамат адам болсын,
Жауың жеңіліп қабан болсын!
Дастарханың тоқ болсын,
Уайым-қайғы жоқ болсын!
Жарды болсаң жасыма,
Бай болсаң, тасыма!
Бақ-дәулет берсін басыңа,
Ғұмыр берсін жасыңа.
Бәле-жала, жын-шайтан,
Жоламасын қасыңа!
Иманның байлығын берсін,
Құт-берекенің бәрі келсін!
Басыңа Алла бақ берсін,
Не берсе де нақ берсін,
Білім нақыл айтуға
Жалықпайтын жақ берсін!
Айтып жүрер білімнің
Іс-амалмен шақ келсін!
Береке-құт пен ырысты
Үйлеріңе ап келсін!
Қара ниетті жауыңа
Бәлекеті тап келсін!
Арман ниетке жеткізіп,
Тілеуіңді ап берсін!
Мал-жан аман тоқ болсын,
Қайғы-қасірет жоқ болсын!
Дастарханың ақ болсын,
Шаңыраққа бақ қонсын!
Балаларың көп болсын,
Тамағы тоқ, киімі көк болсын,
Иманы мығым бек болсын,
Сөзі тура дөп болсын!
Хақ қарасын,
Бақ дарысын.
Дастарханға береке берсін,
Елге дәулет-мереке берсін.
Шыққанның есесін берсін,
Қалғанның берекесін берсін,
Кең пейіл берсін,
Ұзақ өмір берсін,
От айнала бас берсін,
Өріс толы мал берсін.
Мал берсе, қайырын берекетімен берсін,
Бас берсе, азық-несібесімен берсін!
Ақылыңды астырсын,
Ықыласыңды тастырсын,
Балаң үбірлі болсын,
Қызың шүбірлі болсын!
Жақын көп болсын,
Жауың жоқ болсын!
Жақсы келсін қасыңа,
Нұр жаусын әзіз басыңа!
Көшің көлікті болсын,
Қонысың түлікті болсын,
Қатулықтан аулақ бол,
Татулыққа жақын бол!
Дәуренің иманмен сәнді болсын,
Ғұмырың біліммен мәнді болсын!
Жас жұбайларға бата, тілек, құттықтаулар
Үйлену оңай, үй болу қиын деген бар,
Саналы жастар бұл сөзді ұғып бағыңдар.
Қос өзен сынды қос тағдыр бүгін қосылса,
Жарасын тауып жасалсын ізгі қадамдар.
Өмір жолында серік боп ылғи сәттілік,
Шамшырақ сынды жетелей берсін тәтті үміт.
Беу қарақтарым, алтын тойды да тойлаңдар,
Отауларыңнан қуаныш кетпей бақ тұнып.
Көңілде көктеп махаббат гүлі, нұр гүлі,
Естілсін үйде күміс күлкінің сыңғыры.
Өрісі кеңіп бабадан қалған әулеттің,
Тербеліп бесік, естілсін сәби былдыры.
Адами ғұмыр болары айқын бір нүкте,
Жақсылық келер ынтымақ барда, бірлікте.
Бас қосқан жастар, сендерге үлкен тілегім,
Біріңе бірің сүйеніш болғын тірлікте.
Ақыл айттым, ұл-қызым, ұрпағыма арнадым,
Берекеге шақырам, байқарсың сөздің салмағын.
Туысқанмен ақылдас, бос қайтпасын қармағың,
«Ене көрген — тон пішер» деген сөзді жалғадым.
Жақсы ойланып, жастарым, мұның да байқа салмағын,
Біреулер мақтап жағынар, көре алмай біреу тарылар.
Ойдағыны айтты деп, біреулер мені сағынар,
Түсінетін сөз мәнін жақсы адамдар табылар.
Ағайын — туыс, құрбылар білгенін мақтап, жыр қылар,
Кейбіреуі жамандап, жегеніңді құм қылар
Ауыз бірлік сақтаған, берекені жақтаған
Ал туысқан ағайын, қайсыбірін жазайын -
Көре алмаған адамдар, өзі тартсын сазайын.
Жастарыма — аманат, тыңдасаңдар жамағат,
Жастарыма бұл сөздің қалғандары аманат.
Берекемен басқарып, біріңді-бірің қамдаңдар,
Білім менен өнерде тағы да артта қалмаңдар.
Жастар деп соққан жүрегім, туысты жақсы білемін,
Бақытты жастар болыңдар, қабыл болсын тілегім.
Дастарханның басында,
Не бір жақсы осында.
Мен бір бата берейін,
Дос-жарандар қасында:
Қос өрім жас — қос өркеш,
Қалижан мен Бәтима.
Бақыттың ашып қақпасын,
Ақ отауын көтеріп,
Құт босаға аттасын,
Еңбек етсін елмен тең,
Ерініп үйде жатпасын.
Дастарханы кең болсын,
Келгенде бұрып ат басын.
«Күлшашары» көп болсын,
Қуантар ата-анасын,
Айтып-айтпай не керек,
Сөзімнің болсын түйіні:
Зердеңе құй екі жас,
Нағашының батасын.
Қуаныш қайырлы болсын,
Жастар абыройлы болсын.
Уайымдары жоқ болсын,
Көңілдері тоқ болсын,
Адал еңбек арқасында
Табыстары мол болсын.
Алақандары ашық болсын,
Өмірге машық болсын!
Күйбең қалып кейін қалмай,
Жаңалыққа ғашық болсын.
Ұрпақтары ер болсын,
Кемеңгерлермен тең болсын.
Оларды көре алмағандардың
Бедел-берекеті кем болсын.
Әумин!
Шаңырақтарың биік болсын,
Босағаларың берік болсын.
Бау-бақшаларың өрік болсын.
Басыңда дәйім,
Құлпырған құндыз бөрік болсын.
Ақ жүзіңде жарыңның,
Ақ кимешек көрік болсын.
Құдай қаласа,
Көп ұзамай жерік болсын.
Торсық шекелі ұл тауып,
Ол өзіңе серік болсын.
Әумин
Сапар бата, жолаушыға бата, тілек
Жолыңды алла қолдасын,
Жаманшылық болмасын.
Сенімді болсын жолдасың,
Жолыңды кескен оңбасын.
Сәтті болсын істерің,
Жақсы болсын түстерің,
Жұмсақ болсын ішкенің.
Көрмеген жерді көріп қайт,
Ырзығыңды теріп қайт.
Айдарыңнан жел есіп,
Желіп барып, желіп қайт.
Әумин!
Я, Алла жарылқа!
Жарылқағанның ішінде ет.
Түгел пәледен аман ет,
Сақтағайсың сәлемет!
Кешкі тілеуін кешіктірме,
Ертеңгі тілеуін зарықтырма!
Аузы қанды бөріден сақта,
Қолы қанды ұрыдан сақта!
Күле кіріп, күңірене шыққаннан сақта,
Біреудің хағын жеп, тыққаннан сақта!
Төрде отырып мекіренгеннен сақта,
Шәйкінің астынан шекірейгеннен сақта!
Басыңа бақыт беріп,
Бұл дүниеде жиғаның болсын,
Ол дүниеде иманың болсын!
Уа, Жаратқан, жарылқа,
Бақ-дәулетін аумас қыл,
Жарылқағанмен жалғас қыл!
Алауызды алыс қыл,
Қорғанғаннан қалыс қыл!
Ниеттері ақ болсын,
Бейнеттері пәк болсын!
Мұраттарын асыл қыл!
Қолқасын шаң қаппасын,
Жүрген жерін жасыл қыл!
Далақтаған даудан сақта,
Жалақтаған жаудан сақта!
Ашыққан бөріден сақта,
Қара жердің тар көрінен сақта!
Ашынған ұрыдан сақта,
Құлқыны құрдан сақта!
Жыланның зәрінен сақта!
Аяқ астынан кезігер
Бәле-жаланың бәрінен сақта!
Иә, құдайым оңдасын,
Оң жолына бастасын.
Жортқанда жолың болсын,
Жолдасың періштелер болсын.
Жер жүзіндегі қатерден
Жаппар Иеме тапсырдым!
Судан келер қатерден,
Сапардағы қатерден
Жаратушы жан Ием,
Сақтай гөр - деп тапсырдым!
Бір Аллаһ Өзіңе тапсырдым!
Қайырлы дәулет берсін
Халыққа татулы өмір берсін!
Өткенге иман берсін
Тіріге – береке берсін
Жастарға ғұмыр берсін
Халқымызға бірлік берсін!
Әумин, Аллаһ әкбар!
Күнің шуақты болсын,
Көлің суатты болсын!
Қонысың өрісті болсын,
Еккенің жемісті,
Еңбегің келісті болсын!
Жұлдызың ағаңда болсын,
Құндызың жағаңда болсын!
Жарың жібектей болсын!
Арың түлектей болсын!
Өнерің өрлей берсін,
Өмірің төрлей берсін!
Әумин!
Жарылқа, Аллаһ, қабыл ет,
Жарылқаудың қамын ет!
Ізет-абырой, бақ-дәулет,
Береке орнап бақ қонсын,
Не тілесең,
Соның бәрін қабыл ет!
Әумин.
Жаз келіп көңілің жай болсын,
Көргенің шаттық той болсын!
Абзал досың көп болсын,
Берген батам сол болсын!
Әумин!
Әумин десең маған,
Құдай берсін саған!
Оң жағына қарасаң,
Алтыннан терек орнасын!
Сол жағыңа қарасаң,
Күмістен терек орнасын!
Еш жамандақ болмасын,
Аман болсын мал-басың!
Бес қаруың сайлы болсын,
Жортқан жолың жайлы болсын.
Күнің шығып жарқырап,
Түнің тыныш, айлы болсын.
Ішкенің зәмзәм су боп,
Ұртың толы майлы болсын.
Бір Алла өзі жебесін,
Аруақтар демесін.
Ғайып Ерен, қырық Шелтен,
Тигізсін дәйім себесін.
Нұх пайғамбар алдыңнан,
Теңізде тоссын кемесін.
Алтын күнде алты айлық,
Арымай-талмай жол алғын.
Аман-есен оралғын,
Дәл бүгіндей қол алғын.
Бақытты бол, қарағым,
Қара көзім маралым.
Алтыннан болсын тарағың,
Күмістен болсын жарағың.
Қуаныш, күлкің тыйылмай,
Жарқырай берсін қабағың.
Мақтанышы бола біл,
Атаң менен анаңның.
Тілегіңе жете бер,
Оңыңнаң есіп самалың.
Оралуың тез болсын,
Қасқа жолдың бойында
Қызыр бабам кез болсын.
Өзің жайлы жат елде
Жылы-жылы сөз болсын.
Көре алмаған дұшпанның,
Екі көзі бөз болсын.
Кетілмесін тұлпарыңның тұяғы,
Қайырылмасын сұңқарыңның қияғы.
Барған жерде құшақ жая қарсы алсын,
Жақсы адамдар, жайсаң жандар зиялы.
Жалпақ елмен, жақсы жермен танысқын,
Алла жебеп, ұшқан құспен жарысқын,
Көңілің шат, ат-көлігің арымай,
Отбасыңмен аман-есен табысқын.
Әумин
Дастарханға, шаңыраққа, үй иесіне бата, тілектер
Бата берерде әркім «Иә, құдайым», «Иә, Алла», «Иә, жаратқан» секілді бағыштау сөздерін әр батаның алдынан қосып айтуға ерікті.
Уа, жаратқан ием құдірет
Тілегімді қабыл ет!
Иманымды кәміл ет!
.
"Тойбастар" корпорациясы
На нашем сайте Вы можете найти услуги для проведения торжеств в 17 городах Казахстана.
Выберите город и услуги для проведения торжеств:
Жаңалыққа қатысты мәлімет
454836- рет көрілді
ДАСТАРХАНҒА БАТА
Дастарханың бай болсын,
Қазан-ошағың май болсын.
Төрт түлігің сай болсын,
Көңілің толып жай болсын.
Құлындаған тай болсын!
Ұлың ұяға қонсын
Қызың бақытты болсын!
Бергеннен Алла танбасын,
Көбейе берсін мал-басың.
Қыдыр болсын жолдасың.
Досыңнан көңілің қалмасын.
Жағаңнан дұшпан алмасын.
Қастық қылған оңбасын,
Әруақтар қолдасын!
Дастархан байлығын берсін,
Деніңнің саулығын берсін!
Әумин!
.
Пышағың малдан кетпесін,
Қазаның оттан түспесін.
Маңдайға біткен ырысың
Босағадан кетпесін.
.
Рахмет дәміңе,
Ризалық берсін бәріңе.
Аман болсын басыңыз,
Жүзге жетсін жасыңыз.
.
Дастарханыңнан дәм кетпесін,
Көңіліңнен сән кетпесін.
Ұрпақ, ұлыс аман болып,
Өміріңнен мән кетпесін.
Әумин.
.
Құдай жарылқасын,
Бай қылсын.
Бақ қарасын!
Қыдыр дарысын!
Аруақ жебесін!
Береке берсін!
.
Құдай берсін,
Кем қылмасын!
Отбасы аман болсын,
Денсаулық берсін!
Кетпес дәулет,
Кең пейіл берсін!
.
Ардақты үй иесі,
Әуелі бердің шай,
Көңілің болсын жай!
Екінші бердің ет,
Таппасын көңілің ешбір дерт!
Үшінші бердің сорпа,
Болмасын бағың орта!
.
Дастарханың бай болсын,
Қазан-аяққа май толсын.
Төрт түлігің сай болсын,
Көңілің толып жай болсын.
Ұлың қонып ұяға,
Қызың қонсын қияға.
Келінің «бибі» атансын,
Ұлың болсын «би аға»!
Бергеннен Алла танбасын,
Көбейе берсін мал басың.
Өсе берсін жан басың,
Арманың көкке самғасын.
Досыңнан көңілің қалмасын,
Жағаңнан дұшпан алмасын,
Жолың болып жортқанда,
Жолыңды Қыдыр жалғасын!
.
Дастарханнан дәм кетпесін,
Көңіліңнен сән кетпесін.
Ұрпақ, ұлыс аман болып,
Өміріңнен мән кетпесін.
.
Сұрасаң бата берейін,
Үстем болсын мерейің.
Ықыласпен қол жайсаң,
Ақ тілекті төгейін.
Дастарханың мол болсын,
Абыройың зор болсын.
Үйдің әрбір бөлмесін,
Мол қуаныш кернесін.
Ұл мен қызың ер жетіп,
Білімге құлаш сермесін.
Туған-туыс, жекжатың,
Жаманшылық көрмесін.
.
Асың, асың, асыңа,
Бақыт қонсын басыңа.
Бірлік берсін басыңа,
Береке берсін асыңа.
Жақсылыққа жақ болып,
Ас қосылсын асыңа.
Бас қосылсын басыңа,
Жас қосылсын жасыңа!
Денсаулығың зор болсын,
Дастарханың мол болсын.
Қайда барсаң алдыңда,
Жарқыраған жол болсын.
Армандарың алдыңнан,
Саған шығып қол берсін.
Дұшпаның саған құл болсын,
Үйің толған ұл болсын!
.
Мыңға жетсін қойыңыз!
Мыңға жетсе қойыңыз:
Сараңдықты қойыңыз
Күнде берсе сойыңыз!
Ойыңыздан кетпесін
Мереке мен тойыңыз.
Малда болсын көзіңіз,
Аллада болсын ойыңыз,
Өзінің берген дәулетін
Өз жолына жойыңыз!
.
Ұзақ етсін жасыңды,
Берекелі берік қылсын
Малың менен басыңды!
Таңда- Мақшар күнінде
Шарап етіп қайтарсын
Бізге берген асыңды!
Өзің жүзге келгенде,
Тоқсанға жетсін алғаның!,
Кемпір-шал болып қалғаның,
Шайых - паны болғаның.
Сол жастарға келгенде,
Құман болсын қолыңда,
Он бес ұл мен он бес қыз
Еріп жүрсін соңында!
.
Жүзге жетсін түйеңіз,
Үш жүз болсын биеңіз!
Әлдеріңнен келгенше,
Жығылғанды көтеріп,
Сүйенгенді сүйеңіз!
Тарығып келген адамға
Бермесек, отқа көнеміз!
Бергенді тым-ақ сүйеміз.
Жомарттық қылық қолдансаң,
Әрбір жерде жар болсын
Бір жасаған - Иеміз!
.
Таңда мақшар күніңде
Пырақ болсын мінгенің,
Хәллә болсын кигенің,
Қорлар болсын сүйгенің.
Сол уақытта білерсің
Бұл күнде берген асыңның
Пайдасының тигенін.
.
Бала менен бақ берсін,
Мұның бәрін сіздерге,
Баянды етіп хақ берсін!
Торығып түзде жүрсеңіз
Қыдыр — ата тап келсін,
Алла болсын панаңыз!
Қатар өссін, шырағым,
Малың менен балаңыз!
.
Дәулетті бас берсін,
Бақытты ас берсін,
Ұлыстың ұлы күнінде!
Ұлың оңға қонсын,
Қызың қырға қонсын!
.
Қозыға толсын көгенің,
Тұлпар болсын құлының.
Сүтті болсын құдығың,
Өрісті болсын жайлауың,
Ырысты болсын қыстауың!
Арыстандай болсын қайратың,
Аюдай болсын айбатың,
Гүлге толсын өңірің,
Көңілді өтсін өмірің
Асқа толсын табағың,
Ашық болсын қабағың!
.
Бізге тартқан басыңыз,
Дәмді екен асыңыз.
Ұрпақты боп өзгеше,
Сыйлы болсын басыңыз.
Құйған қызыл шәйіңіз,
Балдай тәтті майыңыз,
Еселі боп еңбегің,
Жылдан жылға байыңыз.
.
Бақ келіп қонсын басыңа,
Көңілің көлдей шалқысын.
Пейіліңе тойған қонағың,
Ішпей-жемей балқысын.
.
Құдай қуат берсін,
Нұрлы шуақ берсін!
Дастарханға береке берсін,
Күнде осындай той-мереке берсін!
.
Басымыз аман болсын –
Тыныштық заман болсын!
Абыройымыз арта берсін,
Дастарханға мәңгі таусылмайтын
Қазы менен қарта берсін!
.
Құдай берсін, кем қылмасын,
Кетпес дәулет, кең пейіл берсін.
.
Құдай қуат берсін,
Нұрлы шуақ берсін!
Дастарханға береке берсін,
Күнде осындай той-мереке берсін!
.
Көш көлікті болсын,
Дос серікті болсын,
Жан ерікті болсын,
Жар көрікті болсын,
Жер құнарлы болсын,
Жас елеулі болсын,
Қыз шырайлы болсын,
Тау өрісті болсын,
Бау жемісті болсын,
Жыл табысты болсын!
.
Дастарханыңа береке берсін,
Бастарыңа мереке берсін,
Астарыңа адалдық берсін,
Бастарыңа амандық берсін,
Дендеріңе саулық берсін!
Әумин!
.
Ашып тастап пейілді
Дастарханың жайылды.
Қасиетті нан ұлық
Берекең тұр нақ ұйып.
Асыл сөздер шашылды,
Бар абырой бақ орнап
Ел сыйласын басыңды.
Аңыз болып отауың
Айта жүрсін асыңды.
Сүйген жарың,
Бала-шағаң аман боп,
Бүтіндесін асылды.
Ниетіңе біз тойдық.
Рахмет шәйіңа,
Риза еткен бір қойлық!
Әумин!
Кері оралу Пікірлер: 0
Біздің сайт ұсынады:
Құрметті кіруші! Сіз біздің сайтқа тіркелмеген пайдаланушы ретінде кірдіңіз.
Біз Сізге тіркелуді ұсынамыз немесе өз атыңызбен кіріңіз.
Хабарлау
Қонақтар тобындағы кірушілер бұл жарияламада пікір қалдыра алмайды.
Дастарханға бата
Әумин десең бердім бата
Қабыл етіп бір Аллаһ
Бақ-дәулет, берекет
Үйіңізге ұяласын.
Жаратқан Ием аман қылсын
Бізге берген шәйіңіз -
Жақсы болсын жәйіңіз.
Бізге берген етіңіз -
Қабыл болсын ниетіңіз.
Мақсатыңа жетіңіз,
Бізге берген тұз-дәміңіз
Таусылмайтын несібе болып,
Аман-сау болайық бәріміз.
Әумин, Аллаһу әкбар!
Иә, жаратқан құдірет,
Мал-бастарын аман ет,
Басына бер бақыт,
Асына бер берекет,
Өмір-жасын ұзақ ет,
Михнаттан аман ет,
Дұшпанының күнін жаман ет,
Ұрпақтарын асыл ет,
Дүниедегі жақсылықты,
Дәл осы үйге нәсіп ет
Әумин.
Құдайым осынау үйге дуа берсін,
Тіл-аузын дұшпанның буа берсін.
Келіннің балағынан бала саулап,
Салпы ерін сары ұлдар туа берсін.
Асың, асың, асыңа,
Береке берсін басыңа!
Бөденедей жорғалап,
Қырғауылдай қорғалап,
Қыдыр келсін қасыңа!
Сенен байлық өтпесін,
Тәңірі берген берекең
Тепкілесе кетпесін.
Желіңнің екі шетіне,
Тай шаптырса жетпесін!
Кешке келіп жамырасқан,
Шуылдасып маңырасқан,
Қошақанның анасы,
Салық бассын үйіңді!
Бақайлары сыртылдап,
Мүйіздері жылтылдап,
Бұзаулардың анасы
Сиыр бассын үйіңді.
Шудаларын шаң басқан,
Артқы өркешін қом басқан,
Ботақанның анасы
Інген бассын үйіңді!
Шіңгір-шіңгір кісінескен,
Сүйістікпен иіскескен,
Құлыншақтың анасы
Бие бассын үйіңді.
Берейін бата асыңа,
Амандық берсін басыңа.
Бөденедей жорғалап,
Қыдыр келсін қасыңа,
Бар екем деп тасыма,
Жоқ екем деп жасыма.
Еңбек етсең ерінбей,
Дәулет келер қасыңа.
Көре алмаған дұшпанның,
Жуа бітсін жолына.
Бақытың жетсін төтелеп,
Дүние малды жетелеп,
Аузыма түскен батаның
Жатырмын бәрін түгендеп!
Көтердік міне білекті,
Ақтардым түгел тілекті,
Мынау тұрған балаңыз,
Батыр болсын жүректі.
Аумин десең маған,
Құдай берсін саған.
Алтыннан – жағаң,
Күмістен – тағаң.
Оң жағыңнан кетпесін
Күрпілдек қара сабаң.
Жортсаң жолың болсын,
Жолдасың қыдыр болсын.
Тілеуің қабыл,
Мұратың асыл болсын.
Ішкенің қымыз,
Жегенің сырбаз,
Кигенің түлкі болсын,
Жүрген жерің ойын-күлкі болсын!
Қозыға толсын көгенің,
Тұлпар болсын көгенің.
Құтты болсын құрығың,
Сүтті болсын құдығың.
Қияқты болсын сұңқарың,
Тұяқты болсын тұлпарың.
Өрісті болсын жайлауың,
Ырысты болсын қыстауың.
Арыстандай болсын айбатың,
Аюдай болсын қайратың.
Гүлге толсын өңірің,
Көңілді өтсін өмірің.
Асқа толсын табағың,
Ашық болсын қабағың.
Шайың қызыл болсын,
Ғұмырың ұзын болсын.
Несібең таса берсін,
Дұшпаның қаша берсін,
Құдайым ұзақ ғұмыр жаза берсін!
Пейіліңе қонақжай
Бата берем қолың жай:
Ақ жарылған жүрегің,
Қабыл болсын тілегің.
Бізге сойдың семіз тай,
Төрт түлігің болсын сай.
Өсіп-өніп ұрпағың,
Төрт қиырға қанат жай!
Бізге сойдың құлын,
Жақсыдан болсын жұғым.
Өміріңді ұзартып,
Өзіңнен өте тусын ұлың.
Бізге сойдың марқаны,
Алдыңнан тарқат арқаны.
Сыйлы болып еліңе,
Сыбағаңды ал тағы.
Бізге сойдың қой,
Үйіңнен кетпесін той.
Қызығына қанып,
Ішпей-жемей той.
Бізге сойдың тоқтыны,
Еліңнің бұл тоқтығы.
Абырой алып ұл-қызың,
Биік болсын шоқтығы.
Бізге астың бас,
Берсін саған ұзақ жас.
Ауыздықтап асауды,
Асудан асуға ас!
Бізге астың жамбас,
Жақсымен бол жандас.
Ықыласың қабыл боп,
Ырысың толмай қалмас.
Бізге астың сыбаға,
Жамандық көрме сірә да.
Қиянат қылма пендеге,
Жағамын десең құдаға.
Бізге астың қазы,
Болдық сізге разы.
Ақ май ақсын аузыңнан,
Үзілмей қорың қысы-жазы.
Бізге астың жаяны,
Өмірдің болсын баяны.
Болсаң да төлдің жылқысы,
Жұртыңның болма саяғы.
Бізге астың жал,
Басыңа бітсін дүние-мал.
Ата-анаңды ардақтап,
Аяқ-қолын жылы суға мал.
Бізге астың омыртқа,
Пәле-жалаға жолықпа.
Өрісің барда өрге шап,
Өз-өзіңнен торықпа.
Бізге астың шұжық,
Көргенің болсын қызық.
Аққу-қаздай мамырла,
Айдыныңда жүзіп.
Бізге астың жауырын,
Баланың берсін тәуірін.
Ізет көріп ініден,
Үзілмесін сауығың.
Бізге астың сүбе,
Қырсығың жерге енсін түге!
Күндегенді күңірентіп,
Күннен-күнге үде.
Бізге астың төс,
Үрім-бұтағыңмен өс!
Жайланып қон,
Жазылып көш!
Бізге астың жілікті,
Ұл-қызың болсын білікті,
Бізге астың белдеме,
Сыйлы бол басқа елге де.
Бізге астың кесек ет,
Дәулетің тассын еселеп.
Сыйлап бердің етіңді,
Жарылқасын бетіңді.
Енді әкелдің сорпаңды,
Орындатсын қолқаңды.
Келді тағы қымызың,
Арылмасын қызығың.
Қойдың қаймақ, айраның,
Аман болсын ауыл-аймағың.
Жаздың жайма, бауырсақ,
Бола берсін қауым шат.
Және келді құрт-майың,
Туа берсін құтты айың.
Рақмет дәміңе,
Ризалық берсін бәріңе.
Аман болып басыңыз,
Жүзге жетсін жасыңыз.
Маған жаптың шапан,
Көңілде болмасын қапаң.
Маған мінгіздің ат,
Қыз ұзатып, қызығына бат!
Маған атадың жол,
Ұл өсіріп мәре-сәре бол!
Маған бердің ет,
Келін түсіріп, тілегеніңе жет!
Маған бердің сауға,
Басың түспесін дауға!
Алдыма салдың мал,
Алладан рақмет ал!
Ет – Сізден,
Ықылас, ниет бізден.
Тілеуі ақты тәңірім
Мұратына жеткізген.
Жақсы-жаманды көріп бақ.
Бар мен жоққа көніп бақ.
Ащы-түщыны татып көр,
Тайыз-тереңді батып көр!
Ел басына түскен сынды,
Түз кешіп, түн қатып көр.
Жиынды топқа түскенде,
Жүйрігің баптаулы болсын,
Жігітің мақтаулы болсын.
Жортуыл, жорық жолықса,
Найзаң саптаулы болсын.
Нөкерің сақтаулы болсын.
Дастарханың тоқ болсын,
Уайым-қайғы жоқ болсын.
Аман сақтап,
Абырой берсін!
Жорытқанда жолың болсын!
Шаңырақ шалқи берсін.
Керегең кеңи берсін.
Осы үйге ән-күй келсін,
Дұшпаның кеми берсін.
Дастарханға береке берсін.
Күнде мереке болсын.
Қастық ойлағандар,
Қабағы ашылмай келеке болсын.
Әумин
Әуелі құдай оңдасын,
Аруақтарың қолдасын.
Бақыт пен дәулет, бас пен мал,
Басыңа мәңгі орнасын.
Төрт құбылаң сай болсын,
Саған қастық ойлаған
Ғұмырында оңбасын.
Ақылды бол, арлы бол,
Бақытты бол, малды бол,
Қатарыңның алды бол!
Әумин
Берекеміз қашпасын,
Белімізді ешкім баспасын,
Адал жан болып астасың,
Арыңды күлдей шашпасын.
Бақыт болса бастасың,
Мейманың, сірә, таспасын,
Тірлікте түзу жол тапсаң,
Тәңірім берер басқасын.
Әумин
Әуелі құдай есен ет,
Жиреншедей шешен ет,
Атымтайдай көсем ет,
Лұқпандай береген ет.
Ибраһимнің басын берсін,
Сүлейменнің тақытын берсін.
Қыдыр құсы қонсын басыңа.
Жортқанда жолың болсын,
Жолдасың қыдыр болсын.
Жоғары болсын жұлдызың,
Бақытты болсын ұл-қызың.
Ас иесі байысын,
Бар ойлаған арманың,
Жақсылыққа сайысын.
Әумин
Қазан-ошағың май болсын.
Төрт түлігің сай болсын.
Көңілің толып жай болсын.
Ұлың қонып қияға,
Қызың қонып қияға,
Келінің бибі атанып,
Ұлың болсын би аға.
Бергеннен Алла танбасын,
Көбейе берсін мал басың,
Өсе берсін жан басың,
Арманың көкке самғасын.
Досыңнан көңілің қалмасын,
Жағаңнан дұшпан алмасын,
Жолың болып жортқанда,
Жолыңды Қызыр жалғасын.
Әумин
Береке берсін басыңа,
Бақ қонсын басыңа.
Балын татып өмірдің
Жамбылдың жет жасына.
Қуанышпен достарың
Жинала берсін қасыңа.
Қойың қоздап егізден,
Ешкің туып сегізден.
Майдан қолың кетпесін,
Соғымың болып семізден.
Айтып жүрсін қонағың
Таңдайдан кетпей жегізген.
Шалқып жатсын дәулетің,
Тасыған селдей теңізден.
Баянды Алла бақ берсін,
Адалын берсін, ақ берсін.
Атағың кетіп Алашқа,
Астыңа алтын тақ берсін.
Әумин
Береке берсін асыңа.
Әумин
Құдай жарылқасын,
Бақ қарасын,
Қыдыр дарысын!
Айдан аман,
Жылдан есен қылып,
Үйдегі, түздегі
Мал-басты аман қылсын!
Әумин
Дастарханың майлы,
Көңілің жайлы болсын.
Өміріңе не тілесең,
Тілегің қабыл болсын.
Әумин
Жас жұбайларға бата
Жас келіннің батасы,
Жастардың көп қатасы.
Жек көрмейді баласы,
Анасы мен атасы,
Балалар, көтер қолыңды,
Қайырлы құтты жолыңды,
Ием берсін мал мен бас.
Толтырсын оң мен солыңды.
Мен берейін батамды,
Кішіпейіл болып, келінжан,
Сыйла енең мен атаңды.
Кекшіл болма қарағым
Кешірер әркім қатаңды.
Бола берсін ойын-той,
Қызықтап тойлау – құрмет қой.
Ақыл, естен айырылмай,
Жастарым, еске алып қой,
Қайырлы болсын тойыңыз,
Құдалар кеуде соқтырып,
Құйрық, бауырға тойыңыз.
Әумин.
Жас келіннің қонған жері,
Құтты қоныс тұғыр болсын.
Біреуі шал біреуі кемпір –
Қос ағарған ғұмыр болсын!
Балапанмен, балақанмен
Бесік іші жыбыр болсын!
Құлан-тайдың асырымен
Оттың басы дүбір болсын.
Сүйіспендік махаббатпен
Тәтті күлкі, сыбыр болсын.
Кәрі күліп бала бағып.
Мол қызықтан ығыр болсын.
Кәрілерге мейірімді келіндерде
әдеп болсын.
Ата күту, ана бағу –
Ата жолы әдет болсын!
Әумин.
Қуаныш қайырлы болсын,
Жастар абыройлы болсын,
Уайымдары жоқ болсын,
Көңілдері тоқ болсын,
Адал еңбек арқасында,
Табыстары көп болсын,
Алақандары ашық болсын,
Өмірге машық болсын!
Күйбен қағып кейін қалмай,
Жаңалыққа ғашық болсын,
Ұрпақтары ер болсын,
Кемеңгерлерімен тең болсын.
Оларды көре алмағандардың:
Бедел-берекеті кем болсын!
Әумин.
Сезімнің пәктігін берсін,
Көңілдің ақтығын берсін,
Жылулы от бастарыңа
Сәбидің шатты үнін берсін!
Пейілдерің тарылмасын,
Шаршап-шалдыққандар
Төрлеріңде дамылдасын!
Көлденең кеселден сақтасын,
Күңкіл өсектен сақтасын,
Дау-жанжалдан сақтасын,
Достан көңіл қалғаннан сақтасын!
Шайтанның азғыруынан,
Елдің жазғыруынан сақтасын!
Асып-тасқаннан сақтасын,
Отауларың елге сән болсын,
Өмірлерің бал болсын,
Бибі Фатима анамыздың
Аруағы өздеріңе жар болсын!
Әумин.
Жас келінге бата
Жастардың көп қатасы.
Жек көрмейді баласын,
Анасы мен атасы,
Балалар, көтер қолыңды,
Қайырлы құтты жолыңды,
Ием берсін мал мен бас,
Толтырсын ол мен солыңды.
Мен берейін батамды,
Кішіпейіл болып келінжан,
Сыйла енең мен атаңды.
Кекшіл болма, қарағым,
Кешірер әркім қатаңды.
Бола берсін ойын-той,
Қызықтап тойлау – құрмет қой.
Ақыл, естен айрылмай,
Жастарым, еске алып қой,
Қайырлы болсын тойыңыз,
Құдалар кеуде соқтырып,
Құйрық, бауырға тойыңыз.
Әумин
Қос аққудай көлдегі,
Қызғалдақтай белдегі,
Жас жұбайлар екенсің,
Бата берем кел бері.
Дәулетті, малды болыңдар,
Жұқармас жалды болыңдар,
Ел-жұртың мақтан тұтатын,
Жастардың алды болыңдар.
Тұтатқан шырақтарыңды,
Басталған мұраттарыңды,
Бір Алла қолдап әрдайым,
Жайқалтсын құрақтарыңды.
Отауларың орда болсын,
Аттарың жорға болсын.
Қымызың қымызық татып,
Местерің қорда болсын.
Әумин
Сыртыңнан дұшпан жүрмесін,
Көңіліңе үрей кірмесін.
Көре алмаған күншілдер,
Күшіктей шулап үрмесін.
Сыйлы етіп Алла басыңды,
Ғұмырлы қылсын жасыңды.
Аруақ қолдап өр, шыңға,
Домалатсын тасыңды.
Қадірін білгін анаңның,
Қызығын көргін балаңның.
Күнің мен ісің түспесін,
Қолына топас сараңның.
Асқақ болып арманың,
Арайлап атсын таңдарың.
Мақсатыңа жете бер,
Аман болып мал-жаның.
Әумин
Жетегің бұйда болсын,
Арқаның шуда болсын.
Беретін асың болсын,
Көретін жасың болсын.
Бесігің алдыңнан түспесін,
Басыңнан жақсылық кетпесін,
Жамандық саған жетпесін.
Әумин
Жас келіннің қонған жері
Құтты қоныс, тұғыр болсын.
Біреуі шал, бірі кемпір –
Қоса ағарған ғұмыр болсын.
Балапанмен, балақанмен
Бесік іші жыбыр болсын.
Құлын тайдың асырымен
Оттың басы дүбір болсын.
Сүйіспендік махаббатпен
Тәтті күлкі, сыбыр болсын.
Кәрі күтіп, бала бағып,
Мол қызықтан ығыр болсын.
Кәрілерге мейірімді,
Келіндерге әдеп болсын.
Ата күту, ана бағу,
Ата жолы әдет болсын!
Әумин
Еліңе елеулі бол,
Халқыңа қалаулы бол,
Ата-енеңе жағымды бол,
Қайынаға, қайныңа қайырымды бол.
Ауылыңа айбарлы бол,
Күйеуіңе жайдарлы бол.
Әумин
Қосылып тұрған қос ұлан,
Игілікті, алаулы болыңдар.
Халыққа қалаулы болыңдар.
Өмір бойы біріңді-бірің
Жамандыққа қимаңдар.
Мейірбанды махаббатпен,
Үлкендерді сыйлаңдар!
Табыстары көп болсын,
Алақандары ашық болсын,
Өмірге машық болсын!
Күйбең қағып кейін қалмай,
Жаңалыққа ғашық болсын,
Ұрпақтары ер болсын,
Кемеңгерлермен тең болсын.
Жас баланың күлкісін бер,
Жас ананың ұйқысын бер,
Жомарттың жолын бер,
Қыздың қылығын бер,
Судың тұнығын бер,
Асаудың арынын бер,
Түнгі оттың жарығын бер,
Даланың жазықтығын бер,
Гүлдің нәзіктігін бер,
Теңіздің тереңдігін бер,
Лашынның жүрегін бер,
Нағыз достың тілегін бер,
Мәңгі бақи ажырамас
Шын ғашықтың білегін бер!
Әумин – деп қолың жай,
Мен бір бата берейін.
Бергенде бата не дейін:
Әуелі Құдай оңдасын,
Малың менен басыңа
Еш жамандық болмасын.
Берекелі бақ қонып,
Бірдей өссін мал-басың,
Несібең артып күн сайын,
Өзегің ешбір талмасын.
Жаратқан жаббар жар болып,
Пендеге күнің салмасын!
Жаратушы құдірет,
Жарылқаудың қамын ет,
Зылиқа мен Жүсіптей, ет!
Сезімнің пәктігін берсін,
Көңілдің ақтығын берсін,
Жылулы от бастарыңа
Сәбидің шат үнін берсін!
Пейілдерің тарылмасын,
Шаршап-шалдыққандар
Төрлеріңе дамылдасын!
Көлденең кеселден сақтасын,
Күңкіл өсектен сақтасын,
Дау-жанжалдан сақтасын,
Достан көңіл қалғаннан сақтасын!
Шайтанның азғыруынан,
Елдің жазғыруынан, сақтасын!
Асып-тасқаннан сақтасын,
Алшаң басқаннан сақтасын!
Отауларың елге сән болсын,
Өмірлерің бал болсын!
Әуелі құдай оңдасын,
Періштелер болсын жолдасың.
Ақ батамыз пәк болсын,
Ақ ордаңа бақ қонсын!
Жас отауың басқа толсын,
Аллаһ мың бір атты пәледен сақтасын.
Жүз бір атты қатерден сақтасын,
Тілдінің тілінен сақтасын,
Көздінің көзінен сақтасын,
Кезенгеннің кезінен сақтасын.
Өсек, аяң күндеуден,
Пәле-жаланың бәрінен,
Бір Аллаһ сізді сақтасын!
Әумин, Аллаһу әкбар!
Әумин десең міне бата
Қонсын деп Қыдыр Ата.
Қыдыр дарып, Бақ қонсын,
Көңілдерің толар шақ болсын.
Күндерің шуақты болсын,
Көңілдерің суатты болсын,
Аспандарың жұлдызды болсын,
Жан ұяда ұл да, қыз да болсын.
Ұлдарың басты болсын,
Қыздарың шашты болсын,
Мынау менің емес,
Пайғамбардың батасы болсын
Адал тілек астарыңа
Ұзақ өмір жастарыңа
Жанұя тату тәтті боп
Бақыт қонсын бастарыңа!
Әумин!
Біздерден тілек: жаманның сұғы өтпесін,
Кесірдің сөзі жолдарыңды кесіп кетпесін.
Тірнектеп жиған ырыс пен дәулет, байлығың,
Үйіңе құт боп, қызығы оның бітпесін.
Пейілдерің ешқашан тарылмасын,
Бастарыңнан бақ-дәулет арылмасын.
Көретін қызықтарың көп болып,
Тойларың тойға ұлассын!
Әумин!
Бақытты бол, бағың ашылсын,
Әр күнің шаттыққа толсын.
Босағаңа жамандық жетпесін,
Төріңнен жақсылық кетпесін.
Ұлдарың оншақты болсын,
Қыздарың моншақты болсын.
Бастарыңа бақ қонсын,
Жаратқан ием жақ болсын.
Ынтымақ серік болсын.
Шаңырақтарың биік болсын.
Несібе-ырыс иіп келсін.
Дастархандарың кең болсын.
Қызық-қуаныш тең болсын.
Үй-іштерің мерекелі болсын,
Өмірлерің берекелі болсын.
Тілектерің ақ болсын,
Махаббаттарың пәк болсын.
Әумин!
Бүгінгі қуаныш тойына
Тілейін тілек жан-жақты
Қыздарың болсын моншақты
Ұлдарың болсын оншақты!
Аспандарың ашық болсын
Дұшпандарың қашық болсын
Бүгін қосылған екі жас
Бір-біріне мәңгі-бақи ғашық болсын!
Әумин
Кесірдің сөзі жолдарыңды кесіп кетпесін.
Тірнектеп жиған ырыс пен дәулет, байлығың,
Үйіңе құт боп, дұшпаның лайлап төкпесін.
Пейілдерің ешқашан тарылмасын,
Бастарыңнан бақ-дәулет арылмасын.
Көретін қызықтарың көп болып,
Тойларың тойға ұлассын!
Әумин!
Құдайым, жастарға ұзақ ғұмырлы жас берсін!
Жас отауға ырыс-береке, бақ берсін!
Белдеуде байлаулы малы болсын,
Ошақта қайнаулы қазаны болсын!
Есiгі ашық болсын, Қабағы жазық болсын!
Дос-жараны сүйiнсiн. Дұшпаны iштей күйiнсiн, Отауға бақыт құйылсын!
Аспанда Айса, Жерде Мәди, Қырда Қыдыр, Суда Сүлеймен қолдасын!
Ал қарындасым, өзіңе айтарым:
Бұл келісің мәңгі болсын, кеңісін, Екі араға тартқан арқан желісің. Осы жерден тамыр тартып тереңге, Осы жерден өсіп-өнсін жемісің.
Дүниеде кем болмайды баталы құл,
Шашайын батаменен жемісті гүл.
Қосылған теңін тауып екі жастың,
Әуелі жасын ұзақ бақытты қыл.
Қаптаған қара ормандай шоғырлы қыл,
Әр іске асықпайтын сабырлы қыл.
Алдында үлкендердің абыройлы,
Өзінен кейінгіге қадірлі қыл.
Сөйлесе айтқан сөзін жүйелі қыл,
Қалдырмай қатарынан киелі қыл.
Тілеуін екі жастың қабыл етіп,
Ат мініп жүгін артар түйелі қыл.
Әумин.
Читайте также: